دکتر بهزاد نعمتی هنر، متخصص جراحی عمومی و فلوشیپ لاپاراسکوپی

مشکلات دهان و دندان پس از عمل اسلیو معده و روشهای درمان

آنچه در این مقاله میخوانید 🔻

جراحی اسلیو معده نوعی عمل جراحی برای کاهش وزن و کوچک کردن معده است که مورد توجه عده زیادی قرار گرفته تا بتوانند با کمک این روش به وزن ایده آل خود برسند. اگرچه این روش، درمانی مؤثر برای چاقی بوده اما عوارض و خطراتی از جمله بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو و یا مشکلات دندان پس از عمل اسلیو و غیره را به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل این اتفاق، افزایش رفلاکس معده به مری بعد از عمل است که پوسیدگی دندان و همچنین بوی بد دهان را به همراه دارد به همین دلیل به این دسته از افراد پیشنهاد می‌شود که از مصرف مواد خوراکی مانند مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌های اسیدی خودداری نمایند. در ادامه به بیان این دو مشکل، دلایل و راه پیشگیری از آن‌ها خواهیم پرداخت.

عوامل مؤثر بر مشکلات دندان بعد از جراحی اسلیو معده

طبق تحقیقاتی که بر روی 113 بیمار انجام شد که 4 تا 5 سال پیش تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، انجام شد مشخص شد 37 درصد از این افراد بعد از عمل جراحی بیشتر میل به غذاهای شیرین دارند به همین دلیل مراجعه به دندان‌پزشک برای ترمیم و یا کشیدن دندان‌ها نیز بیشتر شده است. علاوه بر این با توجه به اینکه پس از عمل لاغری، اسید معده کمتر ترشح می‌شود، این کاهش اسید معده می‌تواند منجر به پوسیدگی و خراب شدن دندان‌ها و یا از بین رفتن مینای دندان شود.

رفلاکس معده

از طرفی جراحی چاقی ممکن است بیماری دیگری به نام رفلاکس را به دنبال داشته باشد. رفلاکس معده یا GER یک بیماری مزمن ناشی از جریان برگشتی محتویات معده (عمدتاً اسیدهای معده مانند اسید هیدروکلریک) به مری و یا اندام‌های مجاور مانند دهان و دندان‌ها است که این اسید خطری مهم برای دندان‌ها و پوسیدگی آن‌ها خواهد بود به همین دلیل است که توصیه می‌شود افراد بعد از عمل چاقی، همیشه مواد داخل معده را تخلیه کنند.

پس بهتر است که به رژیم غذایی خود بعد از این عمل توجه زیادی داشته باشید چرا که مهم‌ترین منابع اسیدها آن‌هایی هستند که در رژیم غذایی وجود دارند. برای مثال غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی از این قبیل هستند که متأسفانه امروزه مصرف غذاهای اسیدی و نوشابه‌ها افزایش یافته و به یک عامل مهم برای پوسیدگی دندان تبدیل شده‌اند.

دلیل پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان در واقع تشکیل نوعی پلاک چسبنده متشکل از باکتری‌های پوسیدگی‌زا بر روی دندان‌ها رخ می‌دهد. قند موجود در غذا و نوشیدنی‌هایی که فرد مصرف می‌کند مانند ساکارز، توسط باکتری‌های پوسیدگی‌زای موجود در پلاک به اسید تبدیل شده و به‌تدریج به دندان‌ها آسیب می‌رساند. درنتیجه این فرایند، اسیدهای آلی مانند اسید لاکتیک تولید می‌شوند. این فرسایش به نوبه خود می‌تواند باعث تخریب بافت‌های دندانی، ایجاد منافذ یا سوراخ‌های ریزی در مینای دندان شوند. این اتفاق با گذشت زمان باعث تشکیل یک لایه سطحی روی دندان خواهد شد و گفته می‌شود که دندان‌ها پوسیده شده و خراب شده‌اند.

کمبودهای تغذیه‌ای

پس از عمل اسلیو معده به بیمار رژیم غذایی مربوط به خودش داده می‌شود و باید طبق دستور پزشک عمل کند اما ممکن است کمی طول بکشد تا افراد به رژیم غذایی جدید خود عادت کنند به همین دلیل وجود برخی از ویتامین‌ها و پروتئین‌ها در رژیم غذایی آن‌ها کم شود. کمبود کلسیم در مراحل اولیه می‌تواند بر سلامت دندان‌ها تأثیر بگذارد و باعث افزایش خطر پوسیدگی و مشکلات دندان بعد از عمل اسلیو معده و همچنین بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو شود.

اولین علامت پوسیدگی و مشکلات دندان بعد از عمل اسلیو معده

اولین علامتی که فرد را از وجود دندان پوسیده مطلع می‌سازد، تغییر شکل مینای دندان است که با گذشت زمان و شکسته شدن قسمتی از دندان که تحت تأثیر باکتری‌ها قرار داشته و تجزیه شده مشخص خواهد شد. با دیدن این علامت شاید هنوز درد به سراغ شما نیامده اما لازم است که سریعاً برای ترمیم به دندان‌پزشک مراجعه کنید.

درد و حساسیت دندان هنگام غذا خوردن

دردهای کوتاه که با خوردن غذا و نوشیدن آب مشخص می‌شوند و یا دردهای طولانی مدت که معمولاً در سنین بین 20 تا 40 سال رخ می‌دهند دومین عامل برای اطلاع وضعیت دندان پوسیده است که البته مهم‌ترین دلیل برای مراجعه به دندان‌پزشک و تشخیص علت درد است. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که حساسیت و درد در برخی از دندان‌ها بیشتر است و زودتر علامت درد را از خود نشان می‌دهند.

به همین دلیل است که پس از عمل جراحی اسلیو معده لازم است که مراجعه به دندان‌پزشک را نیز فراموش نکنید و به دستورالعمل‌های او، الگوی غذایی سالم و نظارت بر سلامت دندان خود توجه داشته باشید.

پیشگیری از مشکلات دندان بعد از جراحی چاقی

همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و برای پیشگیری از مشکلات دندان پس از عمل اسلیو نیز لازم است که به نکاتی توجه داشته باشید:

  • حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید تا از دندان و لثه‌های خود در برابر باکتری‌ها محافظت کنید زیرا وعده‌های غذایی بعد از عمل اسلیو بیشتر شده و لازم است که مرتب مسواک بزنید تا از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری شود.
  • ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی را بیشتر مصرف کنید. ازآنجایی‌که با تغییر رژیم غذایی هر فرد بعد از جراحی چاقی میزان مواد مغذی در غذا کاهش می‌یابد، لازم است که طبق دستور پزشک انواع ویتامین‌ها، کلسیم، ویتامین D و غیره را مصرف کنید تا از فرسایش دندان پیشگیری کنید.
  • حتی‌الامکان غذای خود را آهسته میل نمایید و سعی کنید مواد سخت و شکننده را با دندان‌های خود خورد نکنید.
  • استفاده از دهان‌شویه و خمیر دندان‌های حاوی فلوراید می‌تواند برای رفع پوسیدگی در مراحل اولیه پوسیدگی دندان گزینه مناسبی باشند.

نکته

اگرچه مشکلات دهان و دندان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما اگر پس از عمل جراحی چاقی دچار بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو و یا مشکلات دندان پس از عمل اسلیو هستید، لازم است که به میزان کلسیم، سطح ویتامین‌ها و وضعیت کلی تغذیه خود توجه داشته باشید. بهتر است که ابتدا با پزشک جراح خود و سپس متخصص تغذیه مشکل را در میان بگذارید تا روند درمان درستی را داشته باشید.

بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو معده

علاوه بر مشکلات دندان پس از عمل اسلیو مشکلات دیگری وجود دارند که بعد از عمل نگرانی را برای شخص به دنبال دارند از جمله این موارد بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو بوده که می‌تواند به دلیل کم‌آبی باشد اما این مشکل نیز قابل کنترل است و جای هیچ‌گونه نگرانی نخواهد بود و توصیه می‌شود برای از بین بردن باکتری‌های محرک و عملکرد بهتر بدن، خانم‌ها روزانه حداقل ۶ لیوان و آقایان حداقل ۸ لیوان مایعات بنوشند.

ازآنجایی‌که پس از جراحی چاقی، معده کوچک‌تر شده و فضای کمتری برای ذخیره غذا وجود دارد پس لازم است که مواد غذایی هرچه سریع‌تر تخلیه شوند تا اسیدهای معده بیش از حد ترشح نشوند و باعث بوی بد دهان و یا مشکلات دهان و دندان نشوند که رفع این مشکل نیز استفاده از آنتی‌اسید مؤثر خواهد بود.

علت بوی بد دهان بعد از جراحی چاقی

علاوه بر کم‌آبی و پر بودن معده، موارد دیگری نیز پس از عمل اسلیو معده باعث بوی بد دهان می‌شوند که در ادامه به بیان چند مورد از آن‌ها خواهیم پرداخت:

  • مصرف سیگار و الکل
  • کتوزیس (استفاده بدن از چربی به‌جای کربوهیدرات‌ها و گلوکوز موجود در غذا برای تأمین انرژی)
  • رفلاکس اسید معده
  • استفاده از رژیم غذایی سرشار از پروتئین
  • استفاده بیش‌ازحد مواد قندی
  • سوء هاضمه، حساسیت معده به برخی غذاها و یا سایر مشکلات مرتبط با معده
  • پرخوری
  • کمبود آب و خشکی دهان
  • عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو معده
بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو معمولا موقتی است و پس از مدتی از بین میرود

راهکارهایی برای جلوگیری از مشکلات دندان و بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو

به‌طورکلی با رعایت رژیم غذایی لاغری مناسب، مخصوص کاهش شیرینی‌جات و نوشیدنی‌های اسیدی و در عوض نوشیدن مقدار کافی آب و مایعات بدون اسید، می‌توان از ایجاد بوی بد دهان و یا پوسیدگی و مشکلات دندان جلوگیری کرد اما در صورت بوی بد دهان راهکارهای زیادی وجود دارد که با کمک آن‌ها می‌توان تا بوی بد دهان را کاهش داد:

  • نوشیدن آب کافی در صورت کم‌آبی
  • استفاده مداوم از نخ دندان و مسواک زدن مرتب
  • توجه به دستور عمل غذایی پزشک
  • جویدن آدامس بدون قند در مواقع لازم
  • مصرف آنتی اسید و داروهای رفع سوزش معده (رفلاکس) در صورت لزوم
  • خودداری از مصرف نوشیدنی خوراکی‌های اسیدی
  • مصرف مواد مغذی و مایعات فراوان
  • کاهش فعالیت‌های بدنی
  • داشتن خواب کافی
  • مصرف داروهای پزشک
  • مصرف دمنوش‌های گیاهی مانند چای سبز و آبمیوه‌های طبیعی و غیره

نکته

بوی بد دهان در همه‌ی بیماران مشکل‌ساز نیست و با دستورالعمل‌های ساده مانند مسواک زدن و شست و شوی منظم دهان این مشکل برطرف می‌شود. اما در بیمارانی که این مسئله علل جدی‌تری دارد و بعد از شست و شوی دهان همچنان بوی بد دهان وجود دارد و فرد را اذیت می‌کند، درمان باید سریع‌تر و معمولاً با مصرف داروهایی که پزشک برای بیمار تجویز می‌کند صورت گیرد.

کلام آخر

بررسی حاضر نشان می‌دهد که عادت‌های بد غذایی پس از جراحی و رفلاکس معده ممکن است خطر ضایعات دهان و دندان را افزایش دهد، به‌ویژه در حضور سایر عوامل خطر مانند مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌های اسیدی. همچنین باوجود این‌که بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو معده به ندرت در بین بیماران دیده می‌شود اما جای نگرانی نیست و این مشکل را نیز می‌توان با راهکارهایی مانند نوشیدن آب کافی و پرهیز از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های اسیدی به حداقل رساند. برای یافتن علت اصلی بوی بد دهان و یا مشکلات دندان خود لازم است که ابتدا با پزشک متخصص خود مشکل را در میان بگذارید تا با تشخیص علت آن، درمان درست را آغاز کند.

برگرفته از:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5467377

دکتر بهزاد نعمتی هنر | متخصص جراحی عمومی
متخصص جراحی سرطان های گوارشی
فلوشیپ لاپاراسکوپی و چاقی در تهران
1 1 رای
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
.
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x