رژیم غذایی قبل و بعد از عمل اسلیو معده

یکی از عوامل مهم برای نتیجه خوب گرفتن از عمل اسیو معده٬ رژیم غذایی قبل و پس از عمل است. رژیم غذایی از قبل از عمل اسلیو شروع میشود و تا بهبودی کامل بعد از عمل و سپس نهادینه کردن عادت سالم غذا خوردن ادامه دارد.

قبل از عمل اسلیو چه بخوریم؟

برای داشتن یک عمل اسلیو معده موفقیت آمیز٬ نیاز است که برنامه غذایی توصیه شده پزشک را در روزهای منتهی به عمل جراحی رعایت کنید. رعایت این رژیم غذایی به سه دلیل در موفقیت عمل حائز اهمیت است:

۱- برای داشتن یک جراحی ایمن و آسان
وقتی یک رژیم غذایی خاص و متعادل را قبل از عمل رعایت میکنید مسلما عمل جراحی ایمن تر و آسان تری خواهید داشت، چربی های دور معده و کبد به مراتب کمتر است و جراح دسترسی آسان تری به معده خواهد داشت.

۲- کاهش عوارض بعد از عمل
با رعایت رژیم غذایی قبل از عمل٬ احتمال بروز خطاهای ناخواسته پزشکی کمتر می شود، احتمال خطای جراح در مورد افراد چاق به مراتب بالاتر از سایرین است.

۳- شروع ایجاد عادت رژیم غذایی سالم
با شروع رعایت رژیم غذایی قبل از عمل اسلیو خود را برای یک تعهد مادام العمر جهت کنترل وزن آماده میکنید.

معمولا سه هفته قبل از عمل اسلیو معده بهتر است رژیم غذایی خود را زیر نظر یک متخصص آغاز کنید تا ویتامین های مورد نیاز بدن و همچنین میزان آهن ذخیره شده و املاح مورد نیاز که ممکن است بعد از جراحی در بدن دچار کمبود شود به میزان قابل قبولی در بدن ذخیره شود.

برنامه غذایی قبل از عمل اسلیو

معمولا برنامه های غذایی قبل از عمل اسلیو شامل رژیم های کم کالری، کم کربوهیدرات و کم شیرین است و در آنها مصرف کربوهیدرات هایی نظیر ماکارونی و برنج و سیب زمینی و انواع شیرینی جات ممنوع و در برخی مواقع محدود است.

این رژیم های غذایی بر مبنای مصرف پروتئین و سبزیجات تازه، مایعات فراوان از نوع کم کالری یا بدون کالری مثل آب و انواع دتاکس ها طراحی می شود. دو روز قبل از انجام عمل نیز رژیم غذایی شما شامل غذاهای مایع رقیق، پروتئین ها، مصرف محدود گوشت، آب، قهوه بدون کافین و چای رقیق است.

در این روزها باید از مصرف قندها، کربوهیدرات های ساده و همچنین نوشیدنی های گازدار و کافئین دار خودداری کرد.
از نیمه شب قبل از روز جراحی٬ باید مصرف همه چیز را به طور کامل قطع کنید حتی آب. در صورت عدم رعایت٬ عمل شما با مشکل روبرو خواهد شد.

داروهای مصرفی چطور؟

برخی از داروهای خاص قبل از عمل نیز باید قطع شوند. شامل موارد زیر هستند:

• داروهای آرتروز
• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی NSAID ها، از جمله آسپرین ها، مانند تیلنول، Advil، Motrin و Aleve
• مکمل های گیاهی
• داروهای ضد انعقاد خون (رقیق کننده خون)
• قبل از عمل جراحی حتماً از پزشک خود سؤال کنید و در مورد محدودیت دارویی خود صحبت کنید.

رژیم غذایی هفته به هفته بعد از عمل اسلیو

برای بعد از عمل اسلیو معده نیز بهتر است از دستورالعمل های غذایی پیروی کنید تا به مشکل نخورده و عمل را با موفقیت پشت سر بگذارید. دستورالعمل کلی به شرح زیر است:

هفته اول پس از عمل اسلیو: فقط مایعات

شاید خوردن فقط مایعات خوردن٬ در هفته اول سخت به نظر برسد٬ اما اکثر بیماران خود نیز تمایل زیادی به خورن غذا ندارند٬ ضمن اینکه هورمون گرسنگی گرلین بعد از عمل تقریبا وجود ندارد٬ زیرا حین عمل برداشته شده است.

خوردن مایعات در هفته اول بعد از عمل٬ از عوارض عمل اسلیو مانند انسداد روده٬ نشتی معده بعد از عمل اسلیو معده٬ اسهال٬ یبوست و کم آبی بدن جلوگیری میکند.

بنابرین رژیم غذایی در هفته اول پس از عمل٬ تنها محدود به مایعات است.

این مایعات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• آب
• آب گوجه فرنگی و سبزیجات
• شیر
• آب گوشت رقیق
• قهوه بدون کافئین
• نوشیدنی های بدون قند و گازدار
• مواردی که باید پرهیز شود
• نوشیدن مایعات گازدار و کافئین دار و دارای قند
• از مصرف قندیجات دوری کنید زیرا باعث سندروم دامپینگ میشود.

هفته دوم پس از عمل اسلیو: رژیم غذایی کامل مایع با پروتئین

در هفته دوم ممکن است کمی احساس گرسنگی داشته باشید. در این هفته می توانید مایعات غلیظ تری به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

• شیر و ماست بدون چربی
• پودینگ بدون قند
• بستنی بدون قند و چربی
• بلغور جو دو سر
• پوره سیب با قند کم
• انواع سوپ های رقیق و میکس شده

میتوانند گزینه مناسبی برای این ایام باشد.

هفته سوم پس از عمل اسلیو: غذاهای نرم و پوره شده

در هفته سوم غذاهای نرم و پوره شده را به رژیم خود اضافه کنید. در این مدت میتوانید از پوره انواع سبزیجات و میوه ها، پوره سیب زمینی و ماهی و لوبیا و غذاهای نرم و میکس شده استفاده کنید.

• توصیه جدی: آهسته غذا بخورید
• روزانه ۶۰ گرم پروتئین مصرف کنید
• نیمروی تخم مرغ له شده
• پروتئین مخلوط شده با ماست و شیر
• شیربادام یا شیر نارگیل
• حمص
• پنیر کم چرب
• غلات نرم (داخل شیر کم چرب نرمش کنید)
• سبزیجات بخارپز و نرم شده
• ماهی نرم بخار پز شده
• کنسرو ماهی تن و ماهی قزل آلا
• میوه های پوره شده مانند موز٬ آووکادو یا میوه های کنسرو شده بدون قند

در هفته سوم پس از عمل از این غذاها دوری کنید:

• اسموتی های قند دار
• غذاهای نشاسته ای مانند ماکارونی٬ برنج و نان
• سبزیجات فیبردار مانند کرفس٬ کلم بروکلی٬ مارچوبه
• سبزیجات دارای برگ خام

هفته چهارم پس از عمل اسلیو: اضافه کردن مواد غذایی جامد به رژیم غذایی

از این تاریخ به بعد میتوانید به رژیم سابق قبل از عمل اسلیو معده بازگردید، در این ایام می توانید در صورت تمایل از نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه در مقادیر کم استفاده کنید اما دقت کنید که هنوز معده شما حساس است و لازم است که به آرامی غذا بخورید و خیلی بجوید.

باید سعی کنید یک رژیم متعادل از مواد مغذی را برای مادام العمر رعایت کنید، این رژیم باید شامل پروتئین های گیاهی و حیوانی، میوه و سبزیجات، کربوهیدرات های پیچیده و چربی های سالم باشد.

• ماهی تن
• پروتئین مخلوط شده با شیر
• مصرف آرام آرام گوشت مرغ و گوشت گاو کاملا پخته شده (کاملاً جویدید.)
• هر نوع ماهی پخته شده
• میوه ها
• سبزیجات (هنوز هم توصیه می شود که اینها را بپزید تا کمی نرم شوند).
• سیب زمینی شیرین
• سیب زمینی پوره شده و پخته شده.
• غلات بدون قند یا کم قند
• همچنان توصیه میشود که در مصرف کافئین عجله به خرج ندهید

در هفته چهارم باید از غذاهای زیر اجتناب کنید:

• سودا
• غذاهای سرخ شده
• سبزیجات فیبری (یعنی کرفس و مارچوبه)
• نوشیدنی های شیرین
• آب نبات
• دسر
• پاستا و سایر کربوهیدرات های پرمحصول، غذاهایی با ارزش غذایی کم (مانند پیتزا)
• شیر کامل و سایر غذاهای لبنی شیر
• آجیل و خشکبار

میان وعده های هفته چهارم

اگرچه توصیه پزشکان بر این است که ۳ وعده غذایی کوچک داشته باشید و میان وعده های مایعاتی. اما کم کم میتوانید یک میان وعده غذایی سالم کوچک داشته باشید مانند:

• حمص با کراکر برنج یا هویچ آب پز شده نرم
• تخم مرغ آب پز شده
• یک چهارم فنجان٬ جو دوسر
• یک چهارم سیب زمینی پخته شده
• موز
• توت فرنگی یا میوه تازه

هفته ۵ پس از عمل اسلیو  و  بعد از آن

در مورد غذاهایی که پیش از این مصرف میکردید و یا به رژیم غذایی تان اضافه میکنید دقت کنید که هضمش برایتان راحت باشد. همچنین مراقب اسهال و یا یبوست خود باشید.

• تفاوت بین گرسنگی واقعی و اشتهای کاذب ذهنی را تشخیص دهید
• پرخوری نکنید تا معده به مرور زمان کشیده شده و اندازه ثابت به خود بگیرد
• آهسته غذا بخورید و لقمه ها را خیلی بجوید.
• هر روز سه وعده غذایی کوچک میل کنید
• در طول روز مایعات زیادی بنوشید
• از قندهای غلیظ خودداری کنید
• از چربی های ترانس و مواد غذایی سرخ شده٬ فراوری شده و فست فود ها پرهیز کنید
• همزمان غذا نخورید و ننوشید
• از مواد غذایی گازدار مانند جوش شیرین دوری کنید
• نیم ساعت قبل از غذای اصلی٬ از خوردن مایعات پرهیز کنید
• اگر میان وعده مصرف کردید٬ حتما یک میان وعده سالم و کوچک باشد حاوی ماده غذایی مغذی مانند میوه٬ سبزیجات و آجیل
  مصرف روزانه ویتامین ها
• مصرف ۶۰ گرم پروتئین روزانه
• مصرف مکمل های غذایی با پروئین مخلوط شده
• ورزش روزانه مانند پیاده روی٬ رقص٬ یوگا و شنا را شروع کنید (لازم است در این باره با پزشک خود نیز صحبت کنید)
• از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن خودداری کنید
• این نوع داروهای بدون نسخه ضد درد ممکن است باعث کاهش روکش محافظ طبیعی معده شما شوند

نمونه برنامه غذایی بعد از اسلیو معده به طور خلاصه

🔺 ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از عمل:
فقط مایعات رقیق، هم دما با محیط مصرف شود، بهتر است در ابتدا با نصف فنجان غذای مایع رقیق تغذیه را آغاز کرده و به مرور به ۸ فنجان در روز برسانید.

🔺 ۳ تا ۷ روز بعد از عمل:
غذاهای مایع شناخته شده مصرف کنید، بهترین غذاها شیر، شیر سویا و ماست شیرین است.

🔺 ۱ تا ۲ هفته بعد از عمل:
از غذاهای پوره شده استفاده کنید. برای مثال سوپ ها، پوره ماهی، پوره میوه و سبزی جات، دلمه پنیر کم چرب، شیر بدون چربی همراه با پودر پروتئین، غلات بو داده شده و سبک مثل جو یا برنج خامه ای

🔺 هفته ۳ و ۴ بعد از عمل:
می توانید خوراکی های نرم و شیرینی های کم شیرین را به رژیم اضافه کنید. برای مثال: توپک ها گوشتی، تخم مرغ آب پز یا املت، سبزیجات پخته و بخار پز، کمپوت میوه جات، کراکر (شیرینی های نرم و کم شکر)

🔺 یک ماه بعد از عمل:
غذاهای جامد معرفی شده را به رژیم اضافه کنید که میتواند شامل: حبوبات، میوه و سبزی جات تازه، نان و غلات باشد.

🔺 دو ماه بعد از عمل:
یک رژیم منظم، متعادل و متشکل از غذاهای جامد را رعایت کنید، این رژیم میتواند شامل: خوراکی های حاوی پروتئین، محصولات سویا، تخم مرغ، گوشت، حبوبات، انواع پنیر، میوه و سبزیجات و در صورت کمبود مواد مغذی و پروتئین بعد از عمل می توانید از مکمل ها استفاده کنید.

غذاهایی که نباید پس از عمل اسلیو معده خورد

مصرف برخی غذاها خطر ابتلا به مشکلات بعد از عمل جراحی لاغری و همچنین عمل اسلیو را افزایش میدهند. بنابراین، بیماران باید بعضی غذاها و نوشیدنی ها را از رژیم غذایی خود حذف کنند تا احتمال بروز عوارض جانبی را کاهش دهد.

این غذاها و نوشیدنی ها شامل موارد زیر هستند:

• غذاهای سفت و خشک، که بلعیدن آنها مشکل است
• غذاها و نوشیدنی های پرکالری و حجیم مانند بستنی چرب و پر قند، کیک، شکلات و شیرخشک
• نوشیدنی های گازدار و شیرین مانند نوشابه
• غذاهای دارای قند بالا، مانند نان، برنج و سیب زمینی، که قند خون را سریع افزایش میدهد
• آدامس و غذاهای پر نفخ مانند لوبیا

بهترین عادات غذایی که بعد از عمل اسلیو 

کسانی که عمل اسلیو معده انجام میدهند بهتر است سبک زندگی خود و به خصوص عادات غذایی خود را اصلاح کنند. رعایت این نکات به شما کمک میکند تا عوارض بعد از عمل را به حداقل رسانده و سالم تر زندگی کنید. در این بخش به برخی نکات که بهتر است در سبک زندگی شما جای گرفته و به عادت تبدیل شوند اشاره می‌کنیم.

• به جای سه وعده بزرگ غذا، وعده های غذایی خود را به ۴ تا ۶ وعده کوچکتر در روز تقسیم کنید
• غذا را با دقت و آرامی بجوید
• قبل از سیری کامل دست از غذا خوردن بکشید
• از غذاهای متعادل با میزان پروتئین بالا استفاده کنید
• هنگام بی حوصلگی یا استرس از خوردن غذا پرهیز کنید. این مسئله روی عملکرد بلند مدت و مفید برای هاضمه تاثیر میگذارد
• از مکمل های غذایی برای اطمینان از دریافت میزان کافی مواد معدنی و پروتئین استفاده کنید
• روزانه حداقل ۱.۵ لیتر از انواع مایعات بنوشید
• از نوشیدن مایعات ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بعد از غذا خودداری کنید، این مسئله باعث ایجاد تهوع در شما می شود

روزه گرفتن بعد از اسلیو معده

یکی از سوالاتی که در مورد عمل اسلیو معده بسیار پرسیده می شود این است که
آیا روزه گرفتن بعد از عمل اسلیو ضرر دارد؟
آیا روزه دار بودن باعث ایجاد عوارض در افرادی که این عمل را انجام داده اند خواهد شد؟

روزه گرفتن در یک ماه اول بعد از عمل جراحی اسلیو معده امکان پذیر نیست، چرا که ملزم به رعایت رژیم غذایی خاص و مصرف داروهایی هستید که اجازه گرسنه و تشنه ماندن طولانی مدت را به بیمار نمی دهد.

در مورد روزه داری در فاصله های زمانی طولانی تر بعد از عمل نیز بهتر است با پزشک خود مشورت داشته باشید. در اینصورت ممکن است پزشک معایناتی از شما به عمل آورد و در صورتی که شرایط عمومی بدن شما مناسب باشد اجازه روزه داری به شما داده شود.

اما در هر صورت از آنجایی که توان و شرایط بدنی افراد مختلف، متفاوت است نمیتوان پاسخ دقیق و همه جانبه ای به این سوال داد.

نکات تغذیه ای روزه داری بعد از عمل اسلیو معده

در حالت کلی باید گفت حتی اگر شرایط روزه داری داشته باشید بهتر است به نکات تغذیه ای اهمیت ویژه ای بدهید. در این بخش به برخی از نکات اشاره خواهیم داشت.

🔺 بهتر است در طول ماه مبارک رمضان فعالیت های بدنی خود را تا حد امکان کاهش دهید، چرا که فعالیت بدنی زیاد باعث می شود انرژی بیشتری مصرف کرده و احساس گرسنگی کنید.

🔺 اگر در فصول گرم سال روزه داری میکنید بهتر است در مکان هایی که دمای بالا دارند حضور نداشته باشید. در صورت امکان از منزل خارج نشوید و کارهای بیرون از منزل را به بعد از ساعت افطار موکول کنید.

🔺 سه وعده اصلی غذایی در ماه مبارک که شامل سحری، افطار و شام است را در برنامه غذایی داشته باشید و هیچ یک از آنها را حذف نکنید.
بهتر است وعده شام یک یا دو ساعت دیرتر از افطار باشد، از ترکیب کردن وعده های غذایی مثلا افطار و شام یا شام و سحری را با هم اجتناب کنید.

🔺 بهتر است برای وعده سحری از غذاهای سنگین و چرب استفاده نکنید. از آنجایی که معده افرادی که عمل اسلیو داشته اند سریع پر میشود، این غذاهای چرب و سنگین باعث ایجاد احساس سیری کاذب خواهد شد.

از طرفی نیز باعث تشنگی در طول روز خواهد بود. از غذاهایی با ارزش غذایی بالا و دارای پروتئین و فیبر استفاده کنید تا احساس سیری طولانی مدتی داشته باشید.

🔺 از مصرف غذاهای شور و شیرین در وعده سحر خودداری کنید. بهترین مواد خوراکی در وعده سحری یک لیوان شیر ولرم همراه چند عدد خرما خواهد بود.

🔺 بعد از افطار سعی کنید حجم معده خود را سریعا پر نکنید، از غذاهای سنگین و پرحجم استفاده نکنید. بهتر است روزه خود را با یک لیوان نوشیدنی ولرم آغاز کنید. نوشیدنی های بسیار سرد یا بسیار داغ استفاده نکنید. بهتر است روزه را با چای یا شیر ولرم همراه خرما افطار کنید.

🔺 هنگام افطار غذا را به آرامی مصرف کنید، مصرف غذا در حجم بالا و سریع باعث دل درد و نفخ می شود.

🔺 برای افطار نیز غذاهای پرچرب و شور یا خیلی شیرین مصرف نکنید.

🔺 سعی کنید بین افطار تا سحر از میوه ها و سبزیجات تازه استفاده کنید، به این ترتیب آب کافی به بدن رسیده و بدن در طول روزه داری به کم آبی و بی آبی دچار نمی شود.

برگرفته از:

https://www.baptisthealth.com/services/weight-loss/procedures-treatments/gastric-sleeve-surgery/gastric-sleeve-diet-pre-op-and-post-op-guidelines
https://www.healthline.com/health/gastric-sleeve-diet
https://www.medicalnewstoday.com/articles/319724
https://www.obesitycoverage.com/the-big-gastric-sleeve-diet-guide/