آیا کیست کبد قابل درمان است؟

قبلا در مقاله انواع مختلف کیست توضیح دادیم که کیست ها ساختاری شبیه به کیسه یا کپسول بسته هستند که به طور معمول با مواد مایع، نیمه جامد و یا گازی پر شده اند. کیست ها در قسمتهای مختلف بدن وجود دارند که در این مقاله اختصاصی در مورد کیست کبدی توضیح میدهیم.

کیست کبد چیست؟

کیست های کبدی ساختار های کیسه مانندی هستند که شامل مایه یا توده ای از سلول ها هستند. معمولا کیست های کبدی علامتی ایجاد نمی کنند و به درمان احتیاج ندارند.

بعضی مواقع، به هر دلیلی وقتی کیست بزرگ تر می شود؛ ممکن است شخص دچار درد و علامت شود که نیاز به درمان پیدا می کند.
در این مقاله سعی داریم تا با علت ها و علامت ها و عوارض کیست های کبد، و این که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد، صحبت کنیم.

علت ایجاد کیست کبد

کیست هایی که در کبد رشد می کنند اغلب به صورت ارثی هستند. این بدان معنی است که کیست ها قبل از تولد تشکیل می شوند، زمانی که جنین در رحم رشد می کند.

کیست های کبد، همچنین می تواند در هر مقطعی از زندگی فرد، به دلایلی که هنوز محققان در حال کشف هستند، به وجود بیایند. یک مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ انجام شده، نشان داده است که کیست های کبدی احتمالا در زنان بیشتر از مردان رخ می دهد.

🔺عفونت با کرم نواری اکینوکوکوس (Echinococcus) نیز می تواند منجر به تشکیل کیست در کبد گردد. این ها انگل هایی هستند که اغلب در حیواناتی که در مزرعه زندگی می کنند، وجود دارند، این حیوان ها مثل: سگ ها، گرگ ها و … فرد می تواند از طریق تماس با مدفوع حیوانات آلوده، مبتلا به این انگل شود.

عفونت با اکینوکوکوس به نام های بیماری هیداتید و کیست هیداتید شناخته می شود. این کیست های ناشی از اکینوکوکوس، علاوه بر کبد، می تواند باعث ایجاد کیست هایی در ریه ها، کلیه ها، مغز و دیگر ارگان های بدن بشود.

🔻بیماری کبد پلی کیستیک (PLD) یکی دیگر از علل ایجاد کیست کبدی است. بیماری کبد پلی کیستیک یک بیماری ژنتیکی نادر است که بین افراد فامیل رخ می دهد.

افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند در طول زندگی دچار کیست های متعدد می شوند؛ اما اغلب علامتی از خود بروز نمی دهند. این افراد همچنین مستعد بیماری کلیه پلی کیستیک نیز هستند.

دیگر علت های کیست کبد شامل کنسر کبد و آسیب به کبد است.

علائم کیست کبد

طبق مطالعه و پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ انجام شده است، تنها حدود ۵ تا ۱۰ درصد کیست ها باعث ایجاد علامت در فرد می شوند. این علامت ها اکثرا در افراد ۶۰ سال یا بالاتر اغلب دیده می شود.

علائم کیست کبدی می تواند شامل:

• شکم ورم کرده و جلوآمده
• احساس پری و نفخ شکم
• درد شکم؛ مخصوصا در سمت راست و بالای شکم
• سوزش سر دل
• تهوع و استفراغ
• درد شانه

این علائم معمولا وقتی بروز پیدا می کنند که در آن ها خونریزی اتفاق بیفتد. اگر کیست به اندازه کافی بزرگ شود، فرد ممکن است بتواند آن را از روی شکم احساس کند.

عوارض کیست کبد

ندرتا، کیست های کبدی می توانند تکثیر پیدا کنند و به حدی بزرگ شوند که روی ارگان های نزدیک کبد اثر بگذارند. برای مثال، یک کیست خیلی بزرگ می تواند روی ورید (سیاهرگ) ونا کاوا که سیاهرگ بزرگی است و خون را به سمت قلب میفرستد، اثر فشاری بگذارد. در این مورد پزشک تصمیم می گیرد که کیست و یا کیست ها را با جراحی بردارد.

کیست های کبدی معمولا خوش خیم هستند، به این معنی که سرطانی نیستند؛ اما حدود ۵ درصد از کیست ها می توانند تومور (کنسر) باشند. به صورت خیلی نادر تر، این تومور های کیستیک می توانند بدخیم شوند و به ارگان هایی غیر از کبد نیز، دست اندازی کنند. به همین اغلب متخصص جراحی عمومی به این بیماران توصیه می کند که تومور کیستیک را به محض تشخیص باید با جراحی برداشت.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

زمانیکه فرد متوجه علائمی از کیست کبدی شد می تواند با پزشک مشورت نماید. در صورت داشتن درد شدید باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص کیست کبد

از آن جا که کیست های کبدی اغلب علامتی ایجاد نمی کنند؛ معمولا ممکن است افراد در حال بررسی مشکل دیگری باشند و به صورت اتفاقی از طریق تصویر برداری، متوجه آن شوند.

اگر فردی دارای علامت باشد، ممکن است برای آن درخواست MRI و سونوگرافی و سی تی اسکن، بدهد. هم چنین ممکن است آزمایش خون برای پی بردن به عفونت با اکینوکوکوس، داده شود.

درمان کیست کبد

اکثر افرادی که کیست کبدی دارند نیاز به درمان پیدا نمی کنند مگر این که علامت دار شوند. اگر کیست های کبدی باعث بروز مشکلی شوند، متخصص جراح عمومی ممکن است با وارد کردن یک سوزن ظریف به داخل کیست، آن را تخلیه کند. به هر حال این به نوعی درمان موقتی است که ممکن است به تدریج مایع داخل کیست تشکیل شود.

موثرترین درمان کیست کبد، برداشتن آن توسط جراحی است.

جراح می تواند جراحی برداشتن کیست را از طریق لاپاراسکوپی انجام دهد؛ که شامل ۲ یا ۳ برش کوچک روی شکم است. بعد از برداشتن کیست، بعید است که کیست ها مجددا بازگردند.

اگر فردی مبتلا به عفونت اکینوکوکوس باشد ممکن است پزشک برای وی آنتی بیوتیک نیز تجویز کند. در مواقع نادر، اگر فردی مبتلا به کبد پلی کیستیک باشد و دچار علائم تهدید کننده حیات شود، ممکن است به پیوند کبد نیاز پیدا کند.

منبع:
Liver Cyst