عمل جراحی لامپکتومی و ماستکتومی شیوه های درمانی و در واقع شیوه های مختلف جراحی سرطان سینه است. برای پیشگیری از عود مجدد سرطان اولویت اول برای بیمار جراحی است. هدف از این جراحیها برداشتن کامل تومور به منظور منهدم سازی آن و یا پیشگیری از پخش شدن آن در سایر قسمتهای بدن است. در این مقاله قصد داریم جراحی ماستکتومی و لامپکتومی را با هم مقایسه کرده و با بررسی مزایا و معایب هریک مشخص کنیم که کدامیک از آنها می تواند برای درمان بیمار تاثیرگذارتر باشد.
جراحی لامپکتومی چیست؟
این جراحی در حقیقت به پروسه برداشتن تومور یا توده غیر سرطانی در سینه اشاره میکند. همچنین در مورد تودههای سرطانی در جراحی لامپکتومی مقداری از بافت طبیعی سینه اطراف تومور یا توده نیز برداشته میشود. نامهای دیگری برای این نوع جراحی وجود دارد که شامل جراحی محافظت از سینه، جراحی سینه و برداشتن گسترده سینه میشود. معمولا پزشکان این نوع جراحی را برای معالجه تومورهای کوچک که خیلی زود تشخیص داده شده اند استفاده میکنند.
بهبودی این جراحی خیلی سریع است و زمان بهبود آن حدود یک ماه طول میکشد. در این شیوه جراحی بیشتر بافت طبیعی سینه حفظ میشود و ظاهر کلی سینه تغییر چندانی نمیکند. معمولا جراحی لامپکتومی در درمان سرطان پستان با شیمی درمانی یا درمان اشعه و هورمون درمانی ترکیب میشود.
جراحی لامپکتومی چه مزایایی دارد؟
این جراحی معمولا در مورد بیمارانی انجام میگیرد که سرطان آنها زود تشخیص داده شده است و همچنین افرادی که نگران از دست دادن بافت سینه هستند. در این جراحی بافت سینه یا اصلا برداشته نمیشود و یا بافت ناچیزی از اطراف تومور و توده همراه آن برداشته میشود.
این جراحی برای اشخاصی که دارای تودههای ریز یا در کنار هم هستند نوع مناسبی از درمان است، معمولا برای بیماران در مرحله اول یا دوم سرطان سینه از لامپکتومی استفاده میشود و غالبا در طول عمل پزشک با استفاده از جراحی پلاستیک بافتهای آسیب دیده سینه را ترمیم میکنند که به آن عمل توکوپلاستیک گفته میشود.
اقدامات لازم قبل از جراحی لامپکتومی
– معمولا قبل از انجام عمل جراحی لامپکتومی آزمایشاتی صورت میگیرد که بسته به سن، سلامتی و شیوه جراحی در بیماران مختلف متفاوت خواهد بود. این آزمایشات غالبا شامل ماموگرافی، بیوپسی توده سینه، اشعه ایکس و آزمایش خون است.
- یکی دیگر از ملزومات آماده سازی بیمار قبل از جراحی لامپکتومی کاهش وزن به وسیله ورزش یا روشهای تغذیهای است.
- در صورتی که بیمار سیگاری باشد باید قبل از انجام جراحی سیگار را ترک کند، حتی اگر به مدت چند روز باشد.
- معمولا قبل از انجام جراحی مصرف برخی داروها مثل آسپرین، ایبوپروفن و سایر رقیق کنندههای خون قطع می شود.
انواع شیوه های جراحی لامپکتومی
لامپکتومی با ایجاد یک برش در سینه انجام میشود و توده سرطانی یا غیر سرطانی از این طریق از بدن خارج میشود. در بانوانی که سرطان سینه از نوع تهاجمی باشد معمولا یک یا چند گره لنفاوی نیز درگیر میشوند که طی عمل لامپکتومی آنها نیز خارج میگردند. ممکن است طی جراحی لامپکتومی تعدادی از غدد لنفاوی زیر بغل نیز خارج شوند تا از نظر توسعه سلولهای سرطانی بررسی شوند. جراحی لامپکتومی معمولا با اشعه انجام میشود و به همین دلیل انجام این جراحی برای خانمهای باردار توصیه نمیشود.
اقدامات بعد از جراحی لامپکتومی
اکثر تودهها نیاز به جراحی پیچیدهای ندارند و لامپکتومی معمولا به گونهای انجام میشود که فرد بیمار بعد از جراحی میتواند به خانه برود. گاهی نیز ممکن است فرد بیمار مدت محدودی در بیمارستان بستری شود. گاهی در محل برش جراحی لولههایی وصل میشوند که مایعات و خونابهها را از محل برش به کیسههایی منتقل میکنند تا از بروز عفونت جلوگیری شود. این مایعات باید روزانه چندین بار تخلیه شوند. این لوله یک هفته بعد از جراحی برداشته میشود. بهبودی کامل بسته به شرایطی مثل سن، نوع جراحی، بیهوشی و عوامل دیگر متغیر است و ممکن است از ده روز تا یک ماه طول بکشد.
عوارض لامپکتومی چیست؟
این جراحی نیز مانند سایر جراحیها دارای عوارضی است. برخی از این عوارض ممکن است جدی باشند و برخی عوارض نیز در حین جراحی یا بهبودی ایجاد شوند. این عوارض شامل خطرات عمومی جراحی، واکنشهای بیهوشی، خونریزیهایی که در اثر شدت زیاد ممکن است منجر به شوک شود، لخته خون و عفونت میشود.
آسیب به اندامهای مجاور، تفاوت در اندازه سینهها، باز شدن برش خارجی و عفونت نیز از جمله دیگر عوارضی است که در این نوع جراحی شایع است.
عمل جراحی ماستکتومی چیست؟
ماستکتومی یک شیوه درمانی برای پیشگیری یا مقابله با سرطان پستان است که طی آن تمام بافت سینه فرد مبتلا برداشته میشود. این عمل جراحی ممکن است برای یک پستان یا هر دو پستان صورت گیرد. سابقا این جراحی به دلیل تخلیه بافت سینه چندان مورد توجه بیماران نبود اما با شیوههای جراحی جدید و همراه با بازسازی پستان تخلیه شده میتوان گفت این شیوه جراحی به ویژه در مورد بیماران سرطانی با تودههای سرطانی بدخیم بهترین انتخاب خواهد بود. در تکنیکهای جدید جراحی ماستکتومی معمولا پوست، نوک و هاله پستان حفظ شده و طی یک عمل ترمیمی همزمان یا بعد از جراحی ماستکتومی به وسیله ایمپلنتها و پروتزهای سیلیکونی شکل ظاهری سینه بازسازی میشود.
چه کسانی کاندید جراحی ماستکتومی هستند؟
بیماران مبتلا به سرطان تهاجمی پستان در مرحله یک یا دو و بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته بعد از شیمی درمانی و یا بیماران مبتلا به پاژه پستانی از جمله کسانی هستند که جراحی ماستکتومی برای آنها مناسب است.
همچنین بیمارانی که دارای تومورهای متعدد در بخشهای مختلف پستان هستند و یا کسانی که به میکروکلسیفیکیشن مبتلا هستند نیز معمولا تحت جراحی ماستکتومی قرار میگیرند.
برای زنان بارداری که امکان درمان مکمل با اشعه برای آنها وجود ندارد نیز پزشک به جای لمپکتومی جراحی ماستکتومی را پیشنهاد میدهد. در مورد اینکه احتمال ابتلا به سرطان پستان در دوران شیردهی چقدر است اینجا بخوانید.
دسته سوم بیمارانی هستند که دچار عود بیماری سرطان پستان میشوند. اگرچه برخی پزشکان در شرایط خاصی برای حفظ روحیه و بافت سالم سینه بیمار عمل لمپکتومی را پیشنهاد میدهند اما بهتر است با انجام ماستکتومی از ایجاد خطر احتمالی جلوگیری کرد.
دسته چهارم، در بیمارانی که اندازه توده در آنها بسیار بزرگ باشد نیز امکان جراحی لمپکتومی وجود نداشته و معمولا ماستکتومی انجام میشود.
دسته آخر نیز کسانی هستند که احتمال عود مجدد بیماری سرطان پستان در آنها بالا است. این نوع ماستکتومی را ماستکتومی پیشگیرانه یا کاهش ریسک ابتلا مینامند. این نوع ماستکتومی معمولا برای هر دو سینه انجام میشود تا ریسک ابتلا به بیماری را به صفر برسانند.
عوارض بعد از عمل ماستکتومی
این بیماری عوارض بیشتری نسبت به لمپکتومی دارد که شامل خونریزی، عفونت ،درد، تورم در دستان بیمار، تشکیل یک بافت سخت در جای زخم جراحی، درد شانه و سفت شدت آن، بیحسی به خصوص زیر بغل در محل حذف غدد لنفاوی، جمع شدن خون در محل جراحی(هماتوما) میشود.
انواع عمل ماستکتومی
این جراحی از تخلیه عمومی پستانها تا تخلیه بافت سینه و تلاش برای حفظ بخشی از پوست، نوک یا هاله متغیر است که به انواع زیر تقسیم میشود:
- ماستکتومی ساده
- ماستکتومی رادیکال اصلاح شده
- ماستکتومی رادیکال
- ماستکتومی حفظ پوست
- ماستکتومی حفظ نوک پستان
- ماستکتومی قطعهای
انجام هریک از شیوه های جراحی لمپکتومی یا ماستکتومی توسط متخصص جراحی عمومی است و بعد از گذراندن تمام آزمایشهای لازم و دقیق انجام میگیرد. با توجه به مطالبی که عنوان کردیم میتوان فهمید که در بیماران مبتلا به سرطانهای بدخیم و تهاجمی یا افرادی که دارای ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان هستند معمولا از جراحی ماستکتومی استفاده میشود اما برای بیماران مبتلا به تومورهای خوش خیم، تودههای سرطانی محدود و ریز، افرادی که تحت درمانهای مکمل مثل شیمی درمانی یا اشعه درمانی قرار میگیرند و بیمارانی که در مرحله اول بیماری سرطان پرستان بیماری آنها تشخیص داده میشود میتوانند عمل لمپکتومی انجام دهند.
آخرین دیدگاهها