عمل رکتوم یا (رکتال)، عملی است که در ادامه روند درمان بیمار با مشکلاتی نظیر سرطان رکتوم صورت گیرد. این عمل از جمله اعمال جراحی دردناکی است که ممکن است به لحاظ جسمی برای بیمار آزاردهنده و دردناک باشد اما در صورتی که مراقبتهای بعد از عمل رکتال به خوبی انجام گیرد شرایط برای بیمار قابل تحملتر خواهد بود. توجه به این توصیه ها میتواند از ایجاد بسیاری از عوارض جلوگیری کند. در ادامه با نکات مهم مراقبت های بعد از عمل رکتال آشنا میشوید.
کنترل درد بعد از عمل جراحی رکتوم
رکتوم به چند سانتی متری آخر روده بزرگ گفته میشود و از سگمان یا بخش آخر کولون شروع شده و در انتهایش، در فاصله بسیار نزدیکی با مقعد قرار گرفته است. چنانچه رکتوم دچار سرطان شود، یکی از مراحل درمان، جراحی سرطان رکتوم است که طی آن بخش آلوده به سرطان از روده جدا میشود. بنابرین درد بعد از عمل رکتال یا رکتوم کاملا طبیعی است.
– پزشکان برای کاهش درد، مصرف مسکن برای هر سه تا چهار ساعت یک بار را تجویز میکنند.
– همچنین در صورت نیاز مصرف کرم ELA-MAX ۵٪ در ناحیه مقعد (داخل و خارج) را هر دو تا چهار ساعت یکبار توصیه میکنند.
– استفاده از وان آب گرم به مدت 20 دقیقه نیز می تواند درد را تسکین دهد. این روش یکی از مهمترین روشهای کنترل درد در عمل رکتال است. معمولا درد حدود 7 تا 14 روز به طول میانجامد.
مراقبت از جراحت جراحی رکتوم
– صبح بعد از عمل میتوانید پانسمان را برداشته و داخل وان آب گرم بنشینید.
– تا ده روز اول بعد از جراحی بعد از هر حمام گرم از پماد سیلوادن روی جراحت استفاده کنید.
– بعد از استحمام جراحت را با کمک سشوار خشک کنید.
– بعد از هر بار دفع مدفوع، ناحیه را به آرامی با آب تمیز کنید تا ناحیه جراحت کاملا تمیز بماند.
– در صورتی که پزشک اجازه استفاده از پد مرطوب روی زخم را داده باشد میتوانید در طول روز چندین بار این کار را انجام دهید.
حرکات روده بعد از جراحی رکتوم
استفاده مداوم از داروی مسکن میتواند عامل یبوست باشد و دفع مدفوع سفت باعث افزایش درد میگردد. تا زمانی که از داروهای مسکن استفاده میکنید حتما ملین مصرف کنید. ملین Colace (Docusate sodium) 100 میلی گرم دو بار در روز یک داروی توصیه شده است.
مصرف مکملهای فیبر مانند Metamucil، Konsyl، Fibercon، Citrucel یا هر برند دیگری مطابق دستور روی بسته توصیه میشود. حتماً روزانه شش تا هشت لیوان آب یا سایر نوشیدنیهای بدون کافئین بنوشید.
توصیه می شود بدون نظر پزشک از تنقیه استفاده نکنید. در صورتی که یبوست طولانی شد و مصرف ملینها اثری روی دفع مدفوع نداشت باید با پزشک خود تماس بگیرید.
خونریزی پس از دفع مدفوع
پیش بینی می شود که با هر بار دفع مدفوع خونریزی داشته باشید. در صورتی که خونریزی ظرف یک ساعت پس از دفع مدفوع متوقف نشد یا اگر میزان خونریزی با گذشت زمان بیشتر شد لختههای خون دفع می کنید باید با پزشک خود تماس بگیرید.
ادرار کردن پس از عمل رکتوم
بعد از انجام جراحی رکتال ادرار کردن مشکل خواهد بود، ممکن است دفع ادرار با فشار همراه باشد. اگر احساس میکنید که برای دفع ادرار دچار مشکل هستید میتوانید ادرار کردن در وان آب را امتحان کنید. اما اگر تا 12 ساعت بعد از جراحی نمی توانید ادرار کنید سریعا به پزشک مراجه کنید. گاهی نیاز است که برای مدتی از کاتتر در مثانه استفاده کنید.
فعالیت بدنی پس از عمل رکتوم
فعالیتهای بدنی ممنوعیتی ندارند، با این حال بهتر است که بیش از 10 تا 15 دقیقه به حالت نشسته نباشید. بهتر است برای نشستن از بالشهای نرم یا رینگهای مخصوص استفاده کنید.
اگر مسکن استفاده میکنید بهتر است در زمان مصرف مسکنها از رانندگی خودداری کنید. تا هر زمانی که احساس نیاز میکنید استراحت کنید. ممکن است دوران نقاهت از چند روز تا چند هفته طول بکشد.
در صورتی که راحت باشید میتوانید فعالیتهایی مثل رانندگی را انجام دهید. میتوانید در زمان رانندگی یا نشستن در محل کار از رینگ های مخصوص استفاده کنید و از نشستن طولانی مدت خودداری کنید. پس از عمل روده، ورزش مناسب عمل روده باید انجام شود تا به بهبودی بیمار بیشتر کمک کند.
مصرف داروها پس از عمل رکتوم
– بعد از عمل جراحی از بی حسی موضوعی برای تسکین درد استفاده می شود. معمولا هر 4 تا 6 ساعت مصرف مسکن تجدید میشود.
– بعد از جراحی تمام داروهای تجویز شدهای را که قبل از جراحی به طور منظم مصرف میکردید از سر بگیرید مگر اینکه دستور دیگری داده شود. همچنین داروهای تجویز شده بعد از عمل را طبق دستور مصرف کنید.
داروهایی که ممکن است پزشک برای شما تجویز کند به این شرح است:
1) ترادول (Ketorolac) یا Advil (ایبوپروفن): 10 میلی گرم Ketorolac یا دو قرص 200 میلی گرم ایبوپروفن (400 میلی گرم) هر شش ساعت مصرف کنید که باعث کاهش درد و تورم میشود. اگر زخم یا سوزش معده دارید، از مصرف آن خودداری کنید. اگر خونریزی شما بیش از اندازه است مصرف این داروها را قطع کنید. اگر به آسپرین حساسیت دارید، از مصرف آن خودداری کنید.
2) تیلنول (استامینوفن): دو قرص 500 میلی گرم (1000 میلی گرم) هر شش ساعت.
3) Advil و Tylenol را جایگزین کنید تا هر سه ساعت یکی را مصرف کنید. شما می توانید ویکودین را جایگزین تیلنول کنید. دوز تیلنول نباید از چهار گرم (4000 میلی گرم) در روز تجاوز کند.
4) شل کننده عضلات هر 6 ساعت.
نکته مهم: به یاد داشته باشید که در صورت استفاده از داروهای مسکن قوی یا حاوی مخدر از فعالیت هایی که نیاز به تمرکز دارند مثل رانندگی خودداری کنید.
بخیه ها و تورم پس از عمل رکتوم
در برخی مواقع در جراحیهای رکتال ممکن است بخیه داشته باشید. معمولا در این بخش از بخیه های جذبی استفاده می شود. تورم در اطراف مقعد کاملا طبیعی است، بنابراین تصور نکنید که به هموروئید دچار شده اید. این واکنش طبیعی پوست به بخیهها و جراحی است. تورم به صورت روزانه کاهش می یابد. استفاده از وان آب گرم به تسریع این روند کمک میکند. در صورتی که بخیه ها جدا شدند نگران نباشید و با احتیاط به فعالیت خود ادامه دهید.
رژیم غذایی بعد از جراحی رکتوم
– معمولا بعد از جراحی رکتال احساس خستگی و گاهی حالت تهوع رایج است. بنابرین برای بعد از جراحی بهتر است که از یک وعده غذایی کاملا سبک بهرهمند باشید. سعی کنید نوشیدنی های فراوانی استفاده کنید، در این شرایط بیماران بسیاری به کم آبی دچار میشوند.
– با گذشت زمان نقاهت و برطرف شدن حالت تهوع می توانید رژیم منظم غذایی شامل میوه و سبزیجات تازه استفاده کنید. سعی کنید روزانه 6 تا 8 لیوان آب بنوشید.
در مورد رژیم غذایی پس از عمل رکتوم در این مقاله بیشتر بخوانید.
چه زمان پس از عمل رکتوم نیاز است با پزشک تماس بگیرید؟
با تمام مراقبت های بعد از جراحی های رکتال آشنا شدید، رعایت این نکات کمک می کند تا شرایط بسیار خوبی را در دوران نقاهت داشته باشید، اما گاهی ممکن است دچار عوارض ناخواسته یا شرایط زجر آوری شوید، در صورت بروز هریک از شرایط زیر بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید.
- تب دائمی بالای 39 درجه
- خونریزی شدید یا مداوم از مقعد
- دردی که با مصرف مسکن بهبود پیدا نمی کند
- یبوست
- لرز
عوارض بعد از عمل رکتوم
برخی از عوارض بعد از جراحی رکتال رایج نیستند اما درصد کمی از بیماران با آن مواجه می شوند. این عوارض شامل موارد زیر است:
- احتباس ادرار
- تورم و عفونت ناحیه جراحی
- یبوست
- تنگی مقعد
- خونریزی
- Pruritis Ani “لب میمون” که می توان با مصرف داروهای مورد نیاز از آن پیشگیری کرد.
- بواسیر خارجی ترومبوز شده بعد از THD یا LIS
بسیاری از این عوارض بسیار نادر هستند و ممکن است در کمتر از یک درصد بیماران رخ دهد. بنابراین نباید نگران باشید. ضمن این که مصرف داروهای تجویز شده و انجام مراقبت ها و توصیه های پزشکی میتواند از بسیاری از این عوارض جلوگیری به عمل آورد. جراحی های رکتال معمولا برای مشکلاتی که در ناحیه مقعد و روده وجود دارد انجام میگیرد. اگرچه یک عمل رایج و کم خطر محسوب میشود با توجه به درد و عوارضی که ایجاد میکند مورد توجه قرار میگیرد.
سلام ده روز پیش عمل جراحی رکتال انجام دادم امروز هنگام دستشویی کردن مقداری خونریزی داشتم حدود ۲سیسی آیا خطر داره یا طبیعیعیه لطفا راهنمایی بفرمایید متشکرم
سلام، معمولا بعد از عمل جراحی رکتوم مقادیری خونریزی در یکی دو هفته اول دارید و جای نگرانی نیست.
چند ماه بعد از عمل روده رانندگی کنم ؟20 سانت روده بزرگم را بریدند
از یک هفته بعد از عمل میتونید رانندگی کنید.
سلام خسته نباشید من ۱۵ سانت رکتال وسیگمویید برداشته شده دائمیبوست دارم طبیعی هست وچند وقت بعد عمل میشه برم سرکار چون کارم سنگین وباید زونکنهای سنگین بردارم
سلام، از یک ماه بعد از عمل میتونید کارهای عادی رو انجام بدید. ذات این عمل جراحی یبوست هست که با مصرف مواد غذایی ملین و مایعات میتونید این رو درمان کنید.
ببخشید من ده روز پیش این عمل انجام دادم ولی بخیه زده بیرون مشکلی پیش نمیاد؟
خیر مسئله ای نیست فقط به پزشکتون برای معاینه مراجعه کنید.
سلام .پدرم یک ماه پیش عمل پرولاپس رکتوم انجام داده .چند باری به پزشک جراح مراجعه کردیم گفتن وضعیت عالیه.اسهال داره و یه مایع سفید رنگ اطراف ناحیه عمل شده لطفا راهنمایی کنید
سلام، اسهال عادی نیست به دکتر گوارش مراجعه کنید
سلام وقت بخیر
پدرم تقریبا ۳ هفته پیش عمل برداشتن تومور ر کتوم را داشته و الان چند روزی است دچار سوزش مقعد شده است علت ودرمان آن چیست
سلام، به احتمال زیاد علتش دوخت و دوزی هست که از پایین انجام میدن. مرتب در لگن آب گرم بشینند و مسکن استفاده کنند.
سلام پدرمن عمل رکتوم روده انجام داده بعد عمل شیمی درمانی انجام داده ۵ماه الان چند روز هست باسن سوزش داره نمیتونه راه بره
کیسه پستومی داره یک مایع سفید رنگ هم از مقعدمیاد بیرون بعد ۵ماه خودشم نمیتونه نگه داره
علت چیست
سلام، باید به دکترشون مراجعه کنند و از نظر عفونتهای دور مقعد بررسی شوند.
20 سانت از روده رو بریدن. توی مدفوع خون دارن مشکلی نیست؟
در چند روز بعد از عمل مشکلی نیست
آیا بعد از عمل مشکلی برای مردانگی به وجود نمیاد
چرا احتمالش هست عصبها آسیب ببینند و مشکل به وجود بیاد.
سلام من نزدیک ۲ ماه هست که عمل پرولاپس روده و همورویید همزمان انجام دادم ، ولی بعد از گذشت ۲ همچنان دفع بسیار دردناک دارم ، توصیه شما چیست ؟
سلام، احتمالا اون قسمت زخم دارید و با استپلر شما عمل شدید باید مرتب ملین استفاده کنید. در لگن آب گرم بشینید زخمتون خوب نشد حتما به دکترتون مراجعه کنید.
سلام خسته نباشید اقای دکتر من الان یه ماه شد عمل پرولاپس رکتوم انجام دادم موقع دفع کمی خون با مدفو میاد وسوزش دارم عفونت روی گاز استریل که جای مقعد میزارم میاد ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام، اگر عملتون از راه مقعد انجام شده این موارد طبیعی هست و زمان میبره تا برطرف بشه. نگران نباشید.
سلام وقتتون بخیر ببخشید ما یه بیمار داریم که تقریبا ۱۰ روز پیش عمله پرولاپس رکتوم انجام داده بعد الان بعد از ۱۰ روز یه زائده گوشتی بعد از مدفوع از مقعدش بیرون میزنه و درد شدید داره بعد از چند دقیقه داخل میره اگه ممکنه راهنماییمون کنید پزشکش گفته نگران نباشید درست میشه ولی خب ما نگرانیم هنوز چون دردش خیلی زیاد میشه🤦🏻♀️
سلام، بله باید مرتب ملین استفاده کنند. در لگن آب گرم بشینند. حداقل دو سه هفته بعد عمل باید صبر کنید. معمولا درست میشه.
سلام
من هموروئید داخلی گرید سه و پرولاپس با هم عمل کردم. با وجود مصرف زیاد آب و ملین و … بعد از سه روز احساس شدید دستشویی دارم ولی در دستشویی با فشار زیاد دفع نمیتونم داشته باشم و روده هام درد گرفته. چه کار کنم
سلام، به هیچ عنوان زور نزنید، ملین استفاده کنید. هنوز در فاز نقاهت بعد از عمل هستید. ان شاالله مشکل برطرف میشه.
سلام حدود 17روز پیش عمل کانسر رکتوم داشتم عمل کردم الان نخ بخیه زده بیرون ودرد زیادی دارم پزشکم هم در دسترس نیست چکار کنم
سلام، به یک پزشک جراح مراجعه کنید.
باسلام
من کارم در اداره فنی وهمچنین فیزیکی هستش
میخواستم بدونم بعد از عمل پرولاپس رکتوم میتونم به کار فیزیکی ادامه بدم یا باید دنبال کار دفتری باشم؟
سلام، بله میتونید ادامه بدید طبیعتا کار فیزیکی نباید توام با زور زدن باشه. این رو باید رعایت کنید.
سلام مامان من حدود دو ماهی میشه که عمل کنسر رکتوم انجام دادن و کیسه کلوستومی دارن،ولی به شدت از ناحیه مقعد درد دارن،حدود ۲۰ روز بیمارستان بستری بودن، ولی به هیچ وجه درد مقعد خوب نشده به طوری که از درد نمیتونه بشینه،تمام آزمایشات و سونوگرافی ها خوب بوده ولی این درد تموم نمیشه حتی واسه چند ساعت،یه مدت به شدت اسهال و کم ابی شدید داشت و کراتین خونش بالای یک بود، مادر بیماری دیابت هم دارن، دلیل این درد شدید چی هست و عادیه؟به نظر کی این درد خوب میشه و چکار باید انجام بدیم😔
سلام در درجه اول حتما باید یک ام آر آی شکم و لگن انجام بدن
بعضی مواقع بعد از جراحی کنسر رکتوم، آبسه پشت رکتوم تشکیل میشه و خیلی از بررسی ها هم نرماله.
اگر آبسه نداشته باشن این درد به خاطر شقاقی هست که بعد از عمل جراحی به وجود میاد و باید اقدام لازمش انجام بشه.
بعد از جراحی یک آبسه ی ۵ سانتی داشتن که تخلیه شد.و بعد از اون سونوی شکم و لگن انجام شد که کاملا سالم بود و مشکلی وجود نداشت. الان درد شدید دور مقعد دارن و ترشحات سفید مایل به زرد از مقعد.یک جلسه شیمی درمانی هم انجام دادن. دکتر قرص فاروکسی ۱۰ تجویز کردن و پوماد آنتی هموروئید و پوماد کیدوکائین. ولی بازم درد خوب نشده
سلام من یه هفته ای میشه عمل رکتوم انجام دادم اماباوجودرعایت مراقبتاهم بعداز۳روز
یه اضافه گوشتی دراوردم خیلی نگرانم کرده ایابازم نیازبه عمل داره لطفاراهنماییم کنیدمرسی؟؟
سلام معمولا عمل لازم نیست. نشستن در لگن آب گرم کفایت میکنه رژیم غذایی هم جوری باشه که خروجی مدفوع نرم باشه.
سلام.پدرم حدود ۲ هفته میشه که عمل جراحی رکتوم کردن و کیسه موقت براشون گذاشتن ولی همچنان در قسمت لگن درد دارن ازمایش هاشون سالم بوده و دکتر براشون ترامادول نوشته ولی بازم تاثیری نداره و همچنان درد زیادی دارن .ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام،
حتما از نظر تجمعات مایع در لگن باید بررسی شوند عملهای جراحی رکتوم بعضا با تشکیل آبسه در قسمت لگن همراهه که باید حتما برخورد مناسب باهاش انجام بشه.
سلام آقای دکتر من الان حدود۱سال است که ازعمل کانسررکتومم میگذره،ولی هنوز نمیتونم مدفوعم را کنترل کنم ومدفوع من هم به صورت خشک شده بااینکه آب زیاد مصرف میکنم خواستم ببینم بایدچکارکنم؟البته داخل سونوگرافی گفتندسنگ صفرادارم،ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام
متاسفانه بعد از جراحیهای سرطان رکتوم این حالت به وجود میاد و تا جایی که میتونید باید سعی کنید با ملین و مصرف مواد غذایی برطرفش کنید
سلام وقتتون بخیر
پدرم ۴۸ سالشونه عمل سرطان روده بزرگ انجام دادن و کیسه موقت گذاشتن براشون
الان تقریبا ۱ ماه میگذره و مرخص شدن و در منزل هستن… روی پوستشون کنار روده کبود شده
این عادیه ؟ و یه مقدار لوله ای که روده رو باهاش محکم کردن شل شده این چطور؟
سلام
اون روده چسبندگی پیدا کرده شل شدن اون لوله مهم نیست
سلام پدر من ۳۰ روزه عمل جراحی سرطان روده انجام دادن و از کیسه های کولستومی استفاده میکنن الان از مقعد هم مدفوع میزنه بیرون. علت چیه ،ممنون میشم.
سلام
باقی مانده مدفوعی که در روده مونده آروم آروم خارج میشه تا دیگه قطع بشه
سلام آقای دکتر، مادربزرگ بنده ده روز پیش عمل جراحی رکتوم کردند و چند روز بعد از بیمارستان مرخص شدند. به دلیل اینکه تب حدودا ۳۸ درجه داشتند و ادامه دار بود مجددا به بیمارستان منتقل شدند. حال سوال بنده این است که پس از مجددا سه روز ماندن در بیمارستان و کلی پزشک که برای مشاوره آمدند و هنوز ما منتظریم ببینیم که دلیلش چه بوده، با عرض پوزش شما میتوانید بفرمایید علت دیگر عفونت کجا می تواند باشد؟!
با تشکر
سلام
تب 38 درجه تب خیلی بالایی برای مادر بزرگتون نیست، شایع ترین علت عفونت در شکم هست باید بررسی کامل بشه. در کنار اون افراد مسن مستعد عفونت های ریوی هم هستن. باید مدنظر قرارداد.
خیلی ممنون
سلام مادرم شش ماهه جراحی کانسر رکتوم انجام دادن بعد هم کیسه ایلستومی دارن،و در حال شیمی درمانی هستن،امروز بعد دلپیچه دو تا لخته بی رنگ اندازه بند انگشت دفع کردن که دومی یکم رگه ی خونی داشته،ایا طبیعیه؟
سلام
نگران نباشید مشکلی نیست
سلام من٤٢ سالم هست و سرطان ركتوم داشتم بصورت لاپروسكوپي جراحي شدم و حدود ٧ ماه كيسه سمت راست شكمم داشتم بعد شيمي درماني دوباره عمل شدم و كيسه را برداشتن الان ٥ ماه است كه بصورت طبيعي دفع دارم ولي اكثر موارد اسهال هستم و نفخ دارم يا مدفوع خيلي شل هست خيلي بايد رعايت تغذيه را بكنم كه مدفوع كمي سفت شود و بتوانم كنترل داشته باشم خيلي اذيت هستم
دكتر دارو نميده ميگه بدن خودش به مرور ترميم ميشه
واقعا من نبايد دارو مصرف كنم؟ چقدر زمان ميبره كه روده مثل قبل كار كنه ؟
سلام
اگه اسهالتون خیلی زیاده میشه از دارو استفاده کرد ولی همونطور که دکترتون گفتن هم باید صبر کنید هم باید غذاهایی که حاوی فیبر هستند بیشتر استفاده کنید