شاید سوال شود که چه وقت چاقی بیماری است؟ بهتر است چاقی را شناخته و بین چاقی بیمارگونه و چاقی همراه با سلامتی تفاوتی را قائل شوید. چاقی از آن دسته مشکلاتی است که در جامعه امروز افراد زیادی درگیر آن هستند. مشکلی که گاه میتواند علاوه بر زیبایی فرد، سلامتی او را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این موضوع، چیزی است که در بین افراد بسیاری اختلاف نظر ایجاد کرده است. برخی چاقی را مشکل نمیدانند و این موضوع از نظر برخی دیگر مشکلی بسیار بزرگ و دردسرساز است. از همین رو لازم دیدیم تا چاقی را از دیدگاه علمی مورد بحث و بررسی قرار دهیم و نکاتی را درباره آن بیان کنیم. نکاتی که بیان کننده چاقی در قالب بیماری بوده و تعریف درستی را از آن ارائه کند.
تعریف بیماری به اسم چاقی!
پیش از آن که بتوان چاقی را به عنوان یک بیماری رد یا پذیرش کرد، لازم است تا تعریف واژه بیماری را بیان کنیم. بیماری به اختلالی در بدن گفته میشود که وضعیت بدن حیوان یا گیاه زنده یا یکی از اعضای آن را دچار مشکل کرده و روند عملکردی آن را با اختلال روبهرو کند. در این صورت، ممکن است یک مشکل با نام بیماری شناخته شود. به کار بردن واژه بیماری در مورد چاقی نیز همین موضوع است!
با این حال و تمامی این تعاریف، همچنان در تمام دنیا اختلافاتی بر سر بیماری محسوب شدن یا نشدن چاقی وجود دارد. اختلافاتی کاملا طبیعی که سبب شده است تا این موضوع در برخی از مراکز بهداشتی بزرگ دنیا به عنوان یک بیماری و در برخی دیگر به عنوان یک سبک زندگی شناخته شود.
زمانی که چاقی یک بیماری است!
همانطور که گفته شد، به صورت کلی هر مشکلی را در صورتی میتوان بیماری نامید که سبب بروز اختلالات و مشکلاتی شود. چاقی نیز از همین موضوع تبعیت میکند. هرچند با استفاده از برخی روشها، دستهبندیهایی برای مرزبندی بین فرد چاق یا متوسط نیز وجود دارد که با استفاده از آن میتوان میزان چاقی فرد را سنجید. با سنجیدن میزان چاقی فرد و چربی موجود در بدن او، بیماری محسوب شدن یا نشدن آن مشخص میشود. این موضوعات همگی زنجیرهای به هم پیوسته هستند که میتوانند در رد و پذیرش چاقی به عنوان یک بیماری تاثیرات بسیاری را داشته باشند.
روشهایی برای اندازه گیری چاقی
در مواردی که چاقی براساس میزان چربی افراد به عنوان یک بیماری رد و پذیرش میشود، لازم به اندازهگیری این موضوع است. راهکارهای بسیاری برای سنجش میزان چاقی در افراد وجود دارد که هریک ویژگیهای خاص خود را دارند. یکی از این راهکارها، سنجش میزان چربی موجود در بدن با محاسبه BMI است. در این معیار میزان چاقی فرد در قالب یک عدد نمایش داده میشود. عددی که حضور آن در هر رنج مشخص، نشان دهنده چاقی، لاغری یا تناسب اندام فرد است. برای استفاده از این عدد، لازم است تا میزان وزن و قد فرد مشخص باشد. وزن فرد را تقسیم بر مجذور قد (برحسب متر) کرده و عدد به دست آمده را یادداشت میکنیم. اعداد مختلف، معناهای متفاوتی با یکدیگر دارند.
ارتباط چاقی با ابتلا به بیماریهای مختلف
ممکن است چاقی خود به تنهایی یک بیماری محسوب نشود، اما در موارد بسیاری با افزایش وزن و بیش از اندازه شدن آن، بدن شرایط متفاوتی را تجربه میکند. شرایطی که میتواند سبب ابتلا به بیماریهای بسیاری شده و شرایطی را برای تجربه بیماری فرد فراهم میکند. در واقع در این شرایط ممکن است که فرد بدون آن که مشکل دیگری داشته باشد و تنها به علت داشتن اضافه وزن، بیماریهای بسیاری را تجربه کند. در ادامه برخی از بیماریهایی که بر اثر ابتلا به اضافه وزن ممکن است به وجود بیایند را معرفی خواهیم کرد:
- انواع بیماریهای قلبی
- سکته مغزی و قلبی
- دیابت نوع دوم
- رفلاکس معده
- انواع سرطان
- افزایش کلسترول
- بیماری کیسه صفرا
- نقرس
- استئوآرتریت
- آپنه خواب
- سندروم متابولیک
- بیماریهای روانی
در بسیاری موارد چاقی یک مشکل جدی است و میتواند سلامت جسم و روان انسان را به خطر اندازد و باعث کاهش کیفیت زندگی فرد شود. به همین دلیل ممکن است افراد چاق به فکر عملهای لاغری همچون بای پس معده و اسلیو معده بیفتند. به طور مثال عمل بای پس معده برای افرادی که به بیماری چاقی مبتلا هستند و شاخص توده بدنی آنها بیش از ۴۰ درصد است همچنین افرادی که به بیماریهای دیابت نوع ۲، فشار خون بالا، آپنه خواب و تنگی نفس روبرو هستند توصیه میشود.
همچنین جراحی اسلیو معده، یک روش مفید و کم خطر برای درمان بیماری چاقی و رسیدن به لاغری است. اما با این حال، این روش درمان برای افرادی با شرایط خاص توصیه نمیشود.
دلایل افزایش وزن و ایجاد چاقی در افراد
عوامل بسیاری میتواند سبب افزایش وزن و بروز چاقی در افراد شود. این عوامل برای افراد چاق از یکی به دیگری متفاوت بوده و شکل دیگری پیدا میکند. از عواملی چون ژنتیک و ارث گرفته تا ابتلا به برخی بیماریها میتواند از دلایل افزایش وزن افراد باشد.
علاوه بر این چاقی میتواند موجب بروز برخی از بیماریها شود، بروز برخی بیماریها نیز میتواند سبب مشکلات چاقی و اضافه وزن شود. این موضوع را میتوان در بیماریهای بسیاری مشاهده کرد. برخی از این بیماریها عبارتاند از:
- کم کاری غدد تیروئید
- بیماری گوشینگ
- سندروم تخمدان پلی کیستیک
- مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی
البته باید بدانید که عوامل دیگری نیز میتواند در افزایش وزن تاثیر به سزایی داشته باشد. عوامل مهمی چون سیستم و برنامه تغذیه فرد، سیستم خواب فرد، خوردن یا نخوردن صبحانه، میزان تحرک و ورزش در طی روز، مصرف آب به میزان کافی خصوصا در روزهای گرم تابستان و کنترل کردن مصرف شیرینی و فست فود برخی از این موارد هستند. مواردی که اگاهی داشتن از آن میتواند سبب کنترل افزایش وزن و چاقی در افراد شود.
جمع بندی نهایی
در برخی موارد، چاقی بیماری شناخته می شود و برخی دیگر تنها چاقی را عاملی برای ابتلا به بیماریها میدانند. ممکن است چاقی به تنهایی یک بیماری محسوب نشود و تنها به عنوان مشکلی کوچک در نظر گرفته شود. این موضوع از دید جوامع مختلف و سازمانهای بهداشت و پزشکی مختلف با دیدگاههای متنوعی روبهرو است. معمولا ارتباط چاقی با بیماری رابطه مستقیم است و افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف با افزایش چاقی و اضافه وزن در فرد بیشتر و بیشتر میشود.
آخرین دیدگاهها