سرطان روده بزرگ یا سرطان کولورکتال (به انگلیسی: Colorectal cancer) این روزها به دلیل شیوع زیاد آن و پایین آمدن سن ابتلا به آن، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
– روده بزرگ از انتهای روده کوچک شروع شده و به رکتوم و مقعد ختم می شود؛ ممکن است زمینه هایی باعث ایجاد سرطان و رشد غیر عادی سلول ها شود، که مستعد کننده ترین عامل به وجود آورنده این زمینه، پولیپ ها هستند که در ادامه در رابطه با پولیپ ها بیشتر صحبت خواهیم کرد.
سرطان های کولورکتال بیشتر در بزرگسالان و افراد مسن دیده می شوند، ولی امروزه افرادی با سن پایین تر هم می توانند گرفتار این بیماری بشوند.
پس با شناخت بیشتر در رابطه با این نوع کنسر ها، می توان زودتر آن ها را تشخیص داد و درمان در مراحل پایین تری صورت بگیرد و احتمال موفقیت آن بالا برود.
عوامل افزایش خطر بروز سرطان روده بزرگ (کولورکتال)
بعضی از این عواملی که در این جا ذکر می کنیم می توانند در سایر سرطان ها و بیماری های دیگر هم نقش داشته باشند و وجود یکی یا چند تا از آن ها حتما منجر به بیماری نمی شود بلکه احتمال خطر را در فرد بالا می برد.
- بالا رفتن سن
- لایف استایل یا سبک زندگی نامناسب
این روز ها شیوه زندگی آدم ها به سمت کم تحرکی و بی تحرکی سوق داده شده است و استرس های محیطی افزایش یافته است و درنتیجه این عوامل می توانند جزو ریسک فاکتورهای سرطان ها باشند.
- رژیم غذایی
سبک زندگی به گونه ای شده است که مصرف زیاد فست فود ها و غذاهای چرب با فیبر پایین و گوشت های فراوری شده و گوشت قرمز، بیش از اندازه افزایش پیدا کرده است.
همه این ها می توانند روی تنظیم چرخه سلولی اثر بگذارند. همچنین مصرف بیش از اندازه الکل هم مستعد کننده انواع سرطان در افراد است.
- اضافه وزن و چاقی
- سابقه خانواده پولیپ آدنوماتوز
یا خود فرد هم مبتلا به پولیپ آدماتوز باشد
یا سابقه ابتلای افراد نزدیک خانواده به سرطان روده و رکتوم - ابتلا به (IBD) یا بیماری التهابی روده؛ مثل کولیت اولسراتیو (کولیت زخم کننده) و بیماری کرون به مدت طولانی
- مصرف سیگار و مواد مخدر
پولیپ های روده٬ بافت هایی هستند که ممکن است در روده بزرگ ایحاد شوند و اگر رشد بیش از اندازه داشته باشند و تعدادشان بیشتر شود، می توانند منجر به سرطان شوند.
علائم سرطان روده بزرگ
از آن جایی که نمی توان گفت چه علامتی دقیقا نشان دهنده ابتلا به سرطان روده بزرگ است، مجموعه علامت هایی که می توانند احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ باشند را ذکرمی کنیم:
- تغییر الگوی اجابت مزاج بدون علت خاصی
می تواند به صورت اسهال و یا یبوست باشد و یا فرد احساس کند که هنوز به طور کامل مدفوع دفع نشده است.
- دفع مدفوع سیاه رنگ یا مدفوع خونی و یا فقط دفع خون از مقعد؛ بدون دلیل قابل توجیه
- احساس پری و سنگینی شکم و نفخ زیاد
- تهوع و استفراغ بدون دلیل
- کم خونی
- ممکن است خود فرد درون شکم خود توده احساس کند
- کاهش وزن زیاد و ناگهانی بدون علت خاصی
- احساس ضعف و خستگی در طول روز در اکثر مواقع
نکته: در سرطان روده، غربالگری نقش مهم و ویژه ای دارد.
اگر در اقوام نزدیک خود سابقه این سرطان را دارید یا نشانه های آن را دارید، حتما برای غربالگری به پزشک مراجعه کنید.
درمان سرطان روده بزرگ
درمان این سرطان اکثرا به صورت ترکیبی است و بسته به این که سرطان شما در مرحله ای است و شرایط شخص بیمار به چه صورت است، این درمان می تواند متفاوت باشد.
اساس درمان در سرطان روده بزرگ، جراحی است.
ولی در کنار جراحی در مواقع لزوم از رادیوتراپی (پرتودرمانی) و کموتراپی (شیمی درمانی) نیز کمک گرفته می شود.
انواع عمل جراحی سرطان روده بزرگ
– کولکتومی (توتال یا پارشیال):
در کولکتومی توتال؛ کل روده بزرگ برداشته می شود، و در نوع پارشیل، بخشی از روده بزرگ را بر می دارند. در کولکتومی ممکن است نیاز به کولوستومی باشد که نوعی ارتباط و اتصال کولون به پوست شکم است (و دارای یک کیسه است).
– پولیپکتومی:
گفتیم که پولیپ ها می توانند قویا زمینه ساز ایجاد کنسر روده بزرگ باشند. در این نوع عمل جراحی، جراح اقدام به برداشتن صرفا پولیپ ها می کند.
تصمیم این که آیا لاپاراسکوپی برای بیمار بهتر است یا نه، با جراح شما است.
عوارض جراحی سرطان روده بزرگ
قطعا جراح شما قبل از عمل با توجه به شرایطتان مزایا و معایب عمل را توضیح خواهد داد. این جا به بخشی از عوارض این عمل می پردازیم:
- عفونت محل عمل
- خونریزی و تشکیل هماتوم (لخته خون)
- مسدود شدن روده یا ایجاد چسبندگی داخل شکم
- ایجاد فیستول (باز شدن راهی بین دو عضوی که نباید به هم راه داشته باشند)
در مجموع باید علائم این بیماری را جدی بگیرید و بدانید با تشخیص زود هنگام، درمان بسیار موثرتر خواهد بود.
