سرطان معده چیست
سرطان معده (به انگلیسی: gastric cancer) از انواع سرطان دستگاه گوارشی و جزء سرطان های شایع است که نسبت رخ دادن آن در آقایان بیشتر ازخانم ها است. سن و رژیم غذایی و هم چنین سایر بیماری های معده می توانند بر بروز این بیماری تاثیر داشته باشند. معده دارای 5 لایه است که سرطان می تواند یکی از این لایه ها یا بیشتر را درگیر کند.
عوامل موثر در ایجاد سرطان معده
ریسک فاکتورهایی که این جا بیان می کنیم به این معنی نیست که در صورت وجود آن ها شما حتما مبتلا به سرطان معده می شود و همین طور نبود ریسک فاکتور در کسی به این معنی نیست که آن فرد به سرطان معده مبتلا نمی شود.
داشتن مشکلاتی از قبیل:
- ابتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری (H.pylori)
برخی از انواع این عفونت بیشتر از سایر انواع آن فرد را مستعد کنسر می کنند - گاستریت یا عفونت معده مزمن
- آنمی پرنیشس
نوعی کم خونی / کمبود فاکتور داخلی که برای جذب ویتامین B12 لازم است - گاستریک پولیپ
- ویروس EBV
- سابقه رادیوتراپی معده
- سندرم های فامیلی مانند پولیپ های آدنوماتوز خانوادگی و سندرم لینچ
- رژیم غذای پر نمک (نمک اندود) و دودی٬ همچنین مصرف ِ کم میوه و سبزیجات
- مصرف سیگار
- گروه خونی A
برخی مطالعات نشان دادند که این نوع گروه خونی در افراد مبتلا به کنسر معده بیشتر دیده شده است. - سن بالا و جنس مرد
- سابقه سرطان معده در پدر / مادر / خواهر و یا برادر
علائم سرطان معده
این علائمی که این جا مطرح می شود می تواند به دنبال دیگر اختلالات معده هم اتفاق بیفتد.
- ناراحتی معده و سختی در هضم غذا
- احساس نفخ بعد از خوردن غذا
- کاهش اشتهای ناگهانی
- حالت تهوع
- سوزش سر دل
ممکن است در مراحل سرطان معده پیشرفته، شاهد علائم زیر نیز باشیم:
- وجود خون در مدفوع
- استفراغ
- کاهش وزن بدون دلیل خاصی
- درد شکم
- زردی پوست و چشم ها
- آسیت: جمع شدن مایع در داخل شکم
- سختی در بلع مواد غذایی
در صورت داشتن هر کدام از علائم بالا بهتر است که به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص سرطان معده
- آزمایش خون
- آزمایش تست تنفسی اوره
جهت تشخیص هلیکوباکترپیلوری که یکی از شایع ترین انواع این باکتری هاست - آندوسکوپی
برای مشاهده دقیق معده و ظاهر آن - روش سی تی اسکن
CT شکم و سونوگرافی شکم و کبد برای افراد مسنی که تحمل آندوسکوپی ندارند
عوامل موثر در بهبودی سرطان معده
۱- مرحله و stage سرطان معده
و اینکه آیا صرفا درگیری سرطان در خود معده است یا به گره های لنفاوی و یا سایر ارگان ها هم سرایت کرده است؟
۲- سلامت عمومی بیمار
وقتی که سرطان معده زود هنگام و در مراحل اولیه تشخیص داده شود، شانس بهبودی نیز بالا می رود. ولی معمولا کنسر معده در مراحل بالاتر تشخیص داده می شود.
پس از تشخیص کنسر معده باید مرحله و stage آن مشخص شود؛ که شامل 5 مرحله است.
درمان سرطان معده
برای درمان سرطان معده، انتخاب های متنوعی وجود دارد که بسته به شرایط بیمار و همچنین مرحله تومور و گرفتاری سایر اعضاء، تعیین میشود.
درمان هایی که بیشتر مورد استفاده هستند، شامل:
- جراحی (Surgery) که بیشتر از سایر درمان ها مورد توجه است
- برداشت معده توسط اندوسکوپی (Endoscopic mucosal resection)
- شیمی درمانی (Chemotherapy)
- اشعه درمانی (Radiation therapy)
- شیمی درمانی و اشعه درمانی (Chemoradiation)
- درمان هدفمند (Targeted therapy)
- ایمونوتراپی (Immunotherapy)
برخی دیگر از درمان ها هستند که هنوز در مرحله آزمایش و مطالعه هستند و به طور معمول انجام نمی شوند.
جراحی سرطان معده
درمان جراحی به طور معمول درمان ارجح در تمامی stage های کنسر معده است. عمل جراحی که برای کنسر معده انجام می شود (گاسترکتومی) نام دارد.
گاستروکتومی: یعنی برداشت کل یا بخشی از معده توسط جراحی
روش های گاسترکتومی
– گاستروكتومي پارشيال یا دیستال معده
گاستركتومی پارشيال بسيار متداول است كه در آن دیستال معده به علاوه انتروم معده كه شامل سلول های ترشح كننده و بخشی از بدنه معده كه دارای مقدار زيادي توده سلولی پاریتال است، برداشته می شود.
– گاستركتومی ساب توتال همراه با آناستوموز بیلروت 1 يا 2
برداشتن قسمتی از معده که با سرطان گرفتار شده است. در این روش يك سوم تحتانی معده برداشته شده و به قسمت باقیمانده به دوازدهه يا ژژونوم وصل میشود. در صورت گرفتاری گره های لنفاوی به سرطان نیز ممکن است آن ها را بردارند. در صورت لزوم طحال هم برداشته می شود.
– توتال گاسترکتومی (گاستروکتومی کامل)
در این روش اقدام به برداشتن کل معده می کنند و حتی ممکن است قسمت هایی از مری و روده کوچک هم برداشته شود (به اضافه گره های لنفاوی). در این حالت به دلیل اتصال مری به روده کوچک همچنان بیمار می تواند تقریبا به صورت نرمال غذا بخورد. اين عمل ممكن است براي درمان سرطان پيشرفته معده يا سندرم زولينگر-اليسون كه با اقدامات محافظت كننده كنترل نمی شود، بكار رود.
– گاسترکتومی کامل یا ناقص معده همراه با آناستوموز های مختلف در بیماران سرطانی
– گاسترکتومی اسلیو جهت درمان چاقی مرضی (Morbid Obesity)
– بایپس معده در بیماران چاق
– واگوتومی با پیلوروپلاستی یا گاستروژژونوستومی در انسداد خروجی معده یا هیپراسیدیتی
پس از جراحی بیمار باید مقدار غذای کمتر در فواصل زمانی مختلف بخورد و همچنین ویتامین های که پزشک تجویز کند را مصرف کند. اگر تومور به اندازه ای باشد که معده را مسدود کرده باشد و به دلایلی قابل برداشتن نباشد، از روش های دیگری مانند:
- استنت گذاری
- اندولومینال استنت
- گاستروژژنوستومی
استفاده می شود و با توجه به شرایط بیمار، رادیوتراپی و شیمی درمانی هم می تواند در ادامه به درمان بیمار اضافه شود.
