کیست ها چطور درمان میشوند؟

کیست ها کیسه هایی هستند که در پوست یا دیگر نواحی بدن تشکیل شده و پر از مایع، هوا یا مواد دیگر می باشند. این کیست ها دارای انواع مختلفی هستند. از جمله عوامل ایجاد کننده آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انسداد مجاری
• تورم فولیکول های مو
• عفونت

کیست ها معمولا بی ضرر بوده و همیشه نیازمند درمان نیستند. با این وجود، همه کیست ها باید توسط پزشک معاینه شوند. تشخیص یک کیست از یک جوش (آبسه پوستی) یا دیگر موارد ِ نیازمند به درمان، می تواند دشوار باشد.

به همین دلیل، معاینه پزشکی ضرورت دارد. امکان دارد، کیست نیازی به درمان نداشته باشد. پزشک بسته به نوع و محل کیست می تواند گزینه های درمانی دیگری را نیز پیشنهاد دهد.

روش های برداشت کیست

روش تخلیه کیست

در این روش پزشک محل کیست را به صورت موضعی بی حس کرده و با ایجاد برشی کوچک کیست را تخلیه می کند. پس از تخلیه شدن تعدادی گاز به مدت 1 یا 2 روز بر روی زخم قرار می گیرند. افراد جهت درمان یا پیشگیری از عفونت های خود ممکن است به مصرف دارو های آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند. زخم ناشی از برش ظرف 1 تا 2 هفته التیام می یابد. جهت درمان کیست های اپیدرموئید یا پیلار بر روی پوست روش تخلیه توصیه نمی شود. در این فرایند کیست ها در درون پوست باقی مانده و دوباره تشکیل می شوند. علاوه بر آن، تخلیه می تواند سبب بروز جای زخم بر سطح یا زیر پوست شود. وجود این زخم ها برداشت کیست را در آینده دشوار می کند.

آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA)

پزشک در این فرایند جهت تخلیه کیست، سوزنی ظریف را به آن وارد می کند. کیست پس از تخلیه شدن، کمتر نمایان خواهد بود. این روش برای کیست های پستانی استفاده می شود که می توانند دوباره تشکیل شوند. آسپیراسیون با سوزن ظریف برای فرایند های نمونه برداری (بیوپسی) و تعیین سرطانی بودن سلول های یک توده پستانی نیز به کار گرفته می شوند.

برداشت کیست به روش جراحی

در برخی کیست ها همچون گانگلیون، بیکر و درموئید جراحی یک گزینه درمانی به شمار می رود. پزشک ناحیه مورد نظر را به صورت موضعی بی حس کرده و پس از ایجاد برشی کوچک کیست را بیرون می آورد. برداشت جراحی کیست منجر به بروز جای زخم یا اسکار می شود. اندازه این جای زخم به عوامل مختلفی از جمله اندازه کیست بستگی دارد. کیست های گانگلیون و بیکر گاهی اوقات می توانند پس از جراحی دوباره تشکیل شوند.

لاپاراسکوپی برداشت کیست

برخی کیست ها همچون کیست های تخمدانی می توانند به روش جراحی لاپاراسکوپی برداشته شوند. در این فرایند جراح با استفاده از یک تیغ (اسکالپل) برش های کوچکی ایجاد می کند. سپس دوربین کوچکی به نام لاپاراسکوپ را از طریق یکی از آن برش ها به بدن فرد وارد کرده تا کیست را پس از مشاهده، خارج کند. در جراحی لاپاراسکوپی به دلیل کوچک بودن برش ها تنها جای زخم های اندکی باقی می ماند.

مراقبت های پس از برداشت کیست

پزشک برای مراقبت از جراحی کیست پس از عمل دستورالعمل هایی به بیمار ارائه می دهد. این موارد می توانند شامل توصیه های زیر باشند:

• زخم را با یک بانداژ خشک بپوشانید. امکان دارد زخم به مدت چند روز ترشحات داشته باشد که تعویض بانداژ توصیه می شود.
• در صورتی که گاز درون زخم قرار گرفته باشد باید برای برداشتن آن به مطب پزشک مراجعه کرد.
  البته ممکن است پزشک نحوه خارج کردن گاز را به بیمار آموزش دهد.
• باید دارو های آنتی بیوتیک خوراکی را حتی در صورت التیام زخم به طور کامل مصرف کرد.
• پماد ها و کرم های آنتی بیوتیک را به گونه توصیه شده مصرف کنید.
• دارو های مسکن تجویزی یا بدون نسخه را به گونه تجویز شده مصرف کنید.
• زمان التیام زخم به نوع کیست و نحوه برداشت آن بستگی دارد.

خطرات برداشتن کیست در خانه

اغلب تشخیص کیست از مشکلات دیگر برای افراد دشوار است. تلاش برای رفع کیست ها به دلایل مختلفی خطرناک است. از جمله این دلایل می توان موارد زیر را نام برد:

• در صورتی که این ضایعه یک کیست نباشد، امکان بدتر شدن وضعیت آن وجود دارد.
• ترکاندن، فشار دادن یا سوراخ کردن کیست با یک شی تیز می تواند منجر به بروز عفونت و جای زخم دائمی شود.
• در صورت عفونی بودن کیست، امکان تشدید عفونت وجود دارد.
• امکان آسیب به بافت های اطراف وجود دارد.
• در صورت عدم برداشت کامل کیست، امکان عفونی شدن یا بازگشت آن وجود دارد.

بنابرین به این دلایل، افراد باید از تلاش برای برداشتن کیست در خانه خودداری کنند.

درمان های خانگی رفع کیست

اغلب کیست های پوستی بی ضرر بوده و به صورت خود به خود رفع می شوند. با این حال، برخی کیست ها بیانگر وجود مشکلات زمینه ای جدی تری هستند. افراد باید قبل از امتحان هر گونه درمان خانگی جهت تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنند. در صورت موافقت پزشک افراد می توانند درمان های خانگی زیر را امتحان کنند:

• جهت رفع درد از انواع بدون نسخه دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) استفاده کنید.
• روزانه 3 تا 5 بار و هر بار به مدت 10 تا 15 دقیقه بر روی ناحیه مورد نظر کمپرس گرم اعمال کنید.
  این کار می تواند به تسکین التهاب و تحریک تخلیه ترشحات کمک کند.
• جهت پاک کردن ترشحات در کیست های پلک چشم از دستمال های پاک کننده بدون نسخه استفاده کنید.
• افراد مبتلا به کیست های پستانی می توانند از سوتین های حمایت کننده با اندازه مناسب استفاده کنند.
  همچنین، استفاده از کمپرس سرد نیز مفید خواهد بود.
• رفع شدن کیست می تواند از چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
  در صورت رفع نشدن، می توان جهت به کار گیری درمان های دیگر یا برداشت کیست با پزشک خود مشورت کرد.

انواع کیست

با انواع مختلف کیست قبلا آشنا شده اید٬ و اینکه اغلب قابل پیشگیری نیستند اما می توان خطر ابتلا به برخی از آن ها را کاهش داد. معرفی کیست ها به طور خلاصه:

کیست اپیدرموئید

کیست های اپیدرموئید می توانند در زیر پوست هر ناحیه ای از بدن مخصوصا صورت، گردن و تنه تشکیل شوند. این موارد رشدی آهسته داشته و معمولا بدون درد هستند.

کیست پستانی

کیست های پستانی پر از مایع بوده و معمولا سرطانی نیستند. این موارد صاف بوده، به آسانی جا به جا شده، لبه هایی مشخص داشته و ممکن است حساس به لمس باشند.

این کیست ها هیچ راه پیشگیری مشخصی ندارند اما ایجاد تغییرات در قرص ضد بارداری هورمونی یا هورمون درمانی می تواند از تشکیل موارد جدید پیشگیری کند.

کیست گانگلیون

کیست های گانگلیون با اینکه معمولا بر روی دست یا مچ بروز می دهند اما می توانند در مچ یا نواحی پایین تر از آن نیز تشکیل شوند. این کیست ها بیضی یا گرد بوده و پر از مایعی ژله مانند هستند. کیست های گانگلیون تا زمانی که بر یک عصب فشار وارد نکرده اند بدون درد هستند.

کیست پیلونیدال

کیست های پیلونیدال می توانند حاوی مو و سلول های مرده پوست باشند. این کیست ها اغلب در نزدیکی استخوان دنبالچه به وجود آمده و می توانند عفونی و دردناک شوند.

کیست های پیلونیدال می توانند از هنگام تولد یا پس از یک آسیب به وجود آیند. افراد می توانند با تمیز نگه داشتن آن ناحیه و اجتناب از پوشیدن لباس های تنگ خطر ابتلا به عفونت های آتی را کاهش دهند.

کیست تخمدانی

کیست های تخمدانی پر از مایع هستند. این موارد اغلب بی ضرر بوده و سبب ایجاد علائم نمی شوند.
با اینکه کیست های تخمدانی قابل پیشگیری نیستند اما با انجام آزمایش های مخصوص زنان می توان آن ها را به صورت زود هنگام تشخیص داد.

کیست شالازیون (گل مژه)

شالازیون یک کیست بدون درد با رشدی آرام است که در پلک چشم ایجاد شده و در مواقع انسداد غدد تولید کننده چربی بروز می دهد.
قبل از لمس کردن چشم ها دست های خود را بشویید. لنز های تماسی خود را طبق راهنما ضد عفونی کرده و دوباره استفاده کنید. قبل از خواب آرایش خود را پاک کنید.

کیست بیکر یا پشت زانو

کیست بیکر در اثر ضربه یا بیماری هایی به وجود می آید که سبب تجمع مایع می شوند. این کیست می تواند سب درد، سفتی و تورم شود.

کیست آکنه

در موارد شدید ابتلا به آکنه، امکان دارد کیست هایی پر از چرک در عمق پوست به وجود آیند. این کیست ها دردناک بوده و می توانند جای زخم ایجاد کنند.

کیست موکوسی

هنگامی که موکوس سبب انسداد یک غده می شود کیست موکوسی به وجود می آید. این کیست ها را می توان بر روی دست ها، انگشت ها، دهان یا اطراف آن یافت.
در برخی موارد، با برداشتن پیرسینگ های دهانی می تواند از بروز کیست های موکوسی آتی پیشگیری کرد.

کیست شکاف برانکیال

کیست های شکاف برانکیال ناهنجاری هایی مادرزادی هستند که در نزدیکی فک و گردن دیده می شوند.

کیست های پیلار

کیست های پیلار در اطراف فولیکول های مو تشکیل شده و معمولا در پوست سر دیده می شوند. این موارد اغلب وراثتی هستند.

کیست درموئید

کیست های درموئید کیسه هایی بسته هستند که بر سطح پوست یا نزدیکی آن در نواحی مختلف بدن تشکیل می شوند. اغلب این موارد مادرزادی بوده و می توانند به رشد خود ادامه دهند.

سخن آخر:

در حالی که تلاش برای برداشتن یک کیست می تواند وسوسه انگیز باشد اما افراد باید از انجام این کار خودداری کنند. اغلب کیست های پوست بی ضرر بوده و بدون نیاز به درمان رفع می شوند. با اینکه تعدادی درمان خانگی برای کیست ها وجود دارد اما برخی از آن ها نیازمند مراقبت پزشکی هستند. بهترین کار مراجعه به متخصص جراح عمومی و دریافت توصیه های تشخیصی و درمانی از او می باشد.

منبع:
Cyst Removal