علائم نشتی معده بعد از اسلیو چیست؟ درمان و پیشگیری چگونه است؟

یکی از مشهورترین عمل های جراحی لاغری عمل اسلیو معده است که به روش لاپارسکوپی صورت می گیرد، در صورتی که این جراحی توسط پزشک متخصص ماهر صورت نگیرد مطمئنا عوارض جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت که یکی از این عوارض نشتی معده بعد از عمل خواهد بود.

جراحی اسلیو معده چگونه است؟

طی عمل اسلیو معده بخش عظیمی از معده فرد که حدود ۸۰ درصد آن را تشکیل میدهد توسط پزشک از بدن خارج میشود و یک معده جدید در ابعاد بسیار کوچکتر برای فرد ایجاد می شود که مانع از تند خوری یا پرخوری او می شود.

این قسمت از معده که اکنون معده جدید فرد خواهد بود توسط یک دستگاه مخصوص که با دو ردیف منگنه عمل بخیه زدن را انجام می دهد دوخته می شود (بخیه زده میشود) و به این ترتیب ابعاد جدید شکل می گیرد.

نشتی معده از عوارض اسلیو معده است که در موارد نادری پیش می آید.

عمل اسلیو در صورتی که بیمار دچار بیماری های زمینه ای٬ سوء تغذیه و یا اشکالات تکنیکال پزشکی نظیر وسایلی که در عمل استفاده میشود و یا کم خون شدن ناحیه مورد عمل ممکن است معده دچار نشت شود.

نتیجه بروز عفونت و التهاب احشاء داخلی بدن است. منظور از نشتی معده سوراخی است که در خط بخیه ایجاد می شود و باعث میشود شیره معده از آن به داخل حفره شکمی راه پیدا کند.

در پی این اتفاق بیمار به مراقبت های ویژه احتیاج دارد و در صورت عدم موفقیت در کنترل عفونت ممکن است خطر جانی بیمار را تهدید کند. اما این عارضه بسیار نادر است٬ و جای نگرانی برای بیماران عمل اسلیو ندارد.

عواملی که باعث نشتی اسلیو معده می شوند؟

نشت معده معمولاً بخاطر سه موضوع ممکن است ایجاد شود:

• سوءتغذیه
• بیماری های زمینه ای نظیر دیابت٬ فشار خون٬ کم خونی و …
• اشکالات تکنیکال نظیر نوع منگنه. بخیه و …

علائم نشتی معده

مهترین و شناخته شده ترین علائم نشتی معده در عمل اسلیو شامل

• تب
• درد شانه ها
• درد در نواحی مختلف شکم
• درد قفسه سینه، ضربان قلب بالا
• سرگیجه، احساس بی قراری و سستی

است و در صورتی که هرکدام از آنها یا مجموعه ای از علائم را تجربه کردید باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص نشتی معده در اسلیو

بعد از تشخیص علائم٬ پزشک برای اطمینان از رخداد نشتی ممکن است تست های زیر را انجام دهد:

با بروز علائم و نشانه ها

علائم نشت معده در هر بیمار ممکن است متفاوت باشد. ممکن است کاملاً بدون علامت باشد (فقط از طریق معاینه رادیولوژیکی تشخیص داده می شود) یا همراه با علامت هایی چون پریتونیت، شوک سپتیک ، نارسایی چندگانگی و در موارد نادر٬ با مرگ همراه باشد.

آزمایش متیلن بلو

متیلن بلو (به انگلیسی: Methylene blue) ماده ای رنگی خوراکی است که پزشک صرف نظر از اینکه نشتی در بیمار تازه عمل شده رخ داده یا نداده است و حتی حین عمل جراحی٬ از این روش تشخیص استفاده میکند. به این ترتیب که متیلن بلو یک روز پس از عمل به بیمار داده میشود و دقت میکنند که آیا ماده رنگی از دِرَن بیرون میاید یا نه و از روی آن تشخیص میدهند که نشتی رخ داده است یا خیر.

درن (به انگلیسی: Drain) وسیله ای نرم و قابل انعطاف که اساس کارش مانند دستگاه ساکشن است. درن برای مدتی در داخل بدن قرار میگیرد و ضمنا آسیبی به احشاء بدن نمیرساند. درن از یکی از سوراخ هایی که برای لاپاراسکوپی ایجاد شده وارد بدن میشود. هدف این است که اگر خونریزی٬ ترشحی و یا ماده متیلن بلویی که جهت تشخیص نشتی استفاده شده٬ به آن وارد میشود یا خیر. در واقع علت استفاده از درن در عمل لاغری اسلیو همین موضوع است که در این مقاله بیشتر بخوانید.

آزمایش ترانزیت دستگاه گوارش

آزمایش فلوروسکوپی یک روش رادیولوژیکی است که عدم موفقیت در عمل را نشان میدهد از جمله نشت های سر خط بخیه.

توموگرافی محوری رایانه ای CAT

CAT یا توموگرافی (به انگلیسی: Computerized axial tomography) شکمی باید با کنتراست داخل وریدی و خوراکی انجام شود. CAT از حساسیت بالایی برای تشخیص عوارض بعد از عمل و نیز برای دستیابی به نقشه برداری عملکردی آناتومی بعد از عمل برخوردار است.
بنابرین از بیمار سی تی اسکن یا آزمایش GI گرفته می شود. در هر دو مورد ذکر شده برای انجام عکس های X-ray نوشیدن مایع کنتراست لازم است.

درنهایت در صورتی که علائم نشتی موجود باشد اما آزمایشات نشتی معده را تشخیص ندهند، از آنجایی که این امر یک خطر جدی تهدید کننده زندگی فرد محسوب می شود، پزشک به صورت اورژانسی بیمار را تحت جراحی مجدد قرار میدهد تا از وجود نشتی اطمینان حاصل کرده و برای درمان اقدام کند.

درمان نشتی معده در عمل اسلیو

نشتی معده به دو شکل زودرس و دیررس دیده میشود.
معمولا شکل زودرس٬ یکی دو هفته بعد از عمل اتفاق میفتد.
و شکل دیررس ممکن است تا ماهها طول بکشد تا اتفاق بیفتد.

درمان زودهنگام نشت معده، که در طی ۳ روز اول پس از عمل تشخیص داده می شود ، معمولاً آسانتر از درمان یک نشتی است که دیرتر یعنی بیش از ۸ روز پس از عمل تشخیص داده می شود.

سریعترین، بهترین راه برای درمان زود هنگام نشت، انجام عمل جراحی فوری شکم برای پاک سازی عفونت و تخلیه مایع معده است.

بنابرین هنگامی که نشتی معده به طور قطع تشخیص داده شد:

نخستین اقدام:

• تزریق سرم
• استفاده از آنتی بیوتیک جهت جلوگیری از عفونت و یا درمان عفونت احتمالی
• یک عمل جراحی ساده برای شست و شوی داخل شکم

اقدام بعدی:
قرار دادن استنت مری از طریق آندوسکوپی درون معده است، از محاسن استنت این است که بیمار میتواند از فردای روز استنت گذاری رژیم غذایی خود را شروع کند.

پیشگیری از نشتی معده در عمل اسلیو

همانطور که اشاره کردیم صرف نظر از خطای تکنیکال٬ ممکن است سرپیچی از دستورات غذایی نیز باعث به وجود آمدن نشتی در معده شود، بنابراین بهتر است دستورات غذایی که پزشک برای بیمار تجویز میکند با حساسیت بسیار عمل شود.

🔻 پرهیز از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (به انگلیسی: NSAID)
🔺 رعایت رژیم غذایی بعد از اسلیو معده
🔻 استراحت کافی

🔺 آرام و زیاد جویدن غذا
به معده کمک میکند تا فشار کمتری را متحمل شده و احتمال بروز خطر را کاهش میدهد، ایده آل ترین شکل غذا خوردن برای کسانی که عمل اسلیو انجام داده اند، استفاده از غذاهای رقیق و طول زمان غذا خوردن نیم ساعته است.

🔺 از خوردن غذاهای سنگین، چرب و شور بپرهیزید، نوشیدنی های الکلی و گازدار را نیز فراموش کنید.
🔻 از بلند کردن وسایل سنگین پرهیز کنید.

🔺 برای برگشتن به برنامه های روتین ورزشی عجله نکنید
بهتر است از پزشک خود بخواهید تا یک برنامه ورزشی سبک برای ماه اول بعد از عمل برایتان در نظر بگیرد. بهترین کار شروع انجام حرکات کششی یک ماه بعد از عمل اسلیو است.

بعد از شروع ورزش نیز بهتر است به ورزش هایی نظیر ایروبیک، شنا، پیاده روی و امثال آن بپردازید و بعد از اطمینان از سلامتی و بهبود کامل ورزش های همیشگی خود را آغاز کنید.

برگرفته از:

https://mexicobariatriccenter.com
https://www.tijuanabariatrics.com
http://www.jmbs.or.kr/journal/view.html