دوره نقاهت بعد از عمل شقاق مقعد یا اسفنکتروتومی

به شقاق مقعدی یا فیشر مبتلا هستید و پزشک معالجتان عمل جراحی را، تنها راه درمان می ‌داند. در این شرایط باید اقدامات احتیاطی پس از عمل شقاق یا اسفنکتروتومی را بدانید و مراقبت‌های لازمه را برای تسهیل بهبودی خود را انجام دهید. زیرا اگربیمار دوران نقاهت خود را به خوبی نگذراند، امکان بازگشت دوباره بیماری وجود دارد. در این مقاله قصد داریم به مهمترین اقدامات احتیاطی برای دوره نقاهت بعد از عمل شقاق بپردازیم.

بیماری شقاق مقعدی چیست؟

شقاق مقعدی یک برش یا پارگی کوچک در ناحیه مقعد بوده و در هنگام دفع مدفوع سفت یا بزرگ ایجاد شود و اغلب با حرکات روده‌ای باعث درد و خونریزی می‌شود. در بعضی مواقع، این شکاف به قدری عمیق است که می تواند بافت عضلانی را نشان دهد.

در بیشتر موارد، شقاق در طی 4 تا 6 هفته به خودی خود بهبود می‌یابد. اما اگر بیش از 8 هفته ادامه داشته باشد مزمن محسوب شده و ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد. اگر دچار شکاف مقعدی هستید، باید هر چه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا در صورت خفیف بودن بیماری با دارو درمان شوید.

تا چه زمان به پانسمان نیاز هست؟

یکی از اقداماتی که روند بهبودی بیمار را جلو می‌ اندازد، محافظت از زخم پس از جراحی است. اما زیاده‌روی در شستشو و پانسمان آن ممکن است منجر به بازگشت دوباره بیماری شود.

اگر زخم جراحی پانسمان شده است، باید زمان دقیق برداشتن آن را از پزشک معالج خود بپرسید و خودسرانه کاری انجام ندهید. بهتر است برای برداشتن پانسمان در حمام اقدام کنید و آن را با نهایت دقت و به آرامی بردارید. چنانچه متوجه خونریزی در ناحیه زخم شدید، نگران نباشید و در صورت خونریزی شدید با پزشک معالج خود تماس بگیرید.

خون‌ریزی بعد از عمل شقاق چگونه است؟

همانطور که گفتیم ممکن است بعد از برداشتن پانسمان، شاهد مقدار کمی خونریزی در محل زخم خود باشید. این معمولاً جای نگرانی ندارد و با گذشت زمان کمتر خواهد شد. به یاد داشته باشید که هرگز از پمادها یا داروهایی دیگر برای متوقف کردن خونریزی استفاده نکنید.

آیا درد پس از عمل شقاق ادامه دارد؟

عمل شقاق مقعدی همانند دیگر جراحی‌ها در دوران نقاهت، با کمی درد همراه است. این احساس طبیعی و موقتی است و با گذشت زمان برطرف خواهد شد. این درد در بیمارانی که جراحی آنها با لیزر صورت گرفته بسیار کمتر است، به قدری که با یک مسکن ساده بهبود می یابند.

داروهای بعد از عمل شقاق چیست؟

پس از عمل شقاق، معمولاً برای بیمار مسکن (به منظور کاهش درد) و آنتی بیوتیک (به منظور کاهش ابتلا به عفونت) تجویز خواهد شد. طبق دستور پزشک، بیمار حتی اگر احساس درد هم نداشته باشد باید مسکن‌ها را مرتب و سر وقت مصرف کند تا سطح دارو در بدن آن به صورت پیوسته بماند و از تشدید درد جلوگیری کند.

نکاتی که هنگام دستشویی رفتن باید رعایت کرد چیست؟

مهم ترین کار در دوره نقاهت پس از عمل شقاق، نرم و متحرک نگه داشتن روده و جلوگیری از یبوست است. بیشترین درد و ناراحتی که افراد بعد از انجام این نوع جراحی دارند، مربوط به حرکات روده است.

پس از جراحی شقاق باید از یک رژیم فیبردار استفاده کنید و مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه بخورید. همچنین از خوردن غذاهای بیش از حد گرم و پر ادویه که ممکن است در هنگام خروج سوزش ایجاد کنند بپرهیزید.

هنگام دستشویی رفتن باید پانسمان به قدری مرطوب باشد که به راحتی و بدون هیچگونه درد و سوزشی از زخم جدا شود. در غیر این صورت ممکن است به ناحیه زخم آسیب وارد کند.

نحوه تمیز نگه داشتن محل جراحی شده به چه صورت است؟

رعایت بهداشت محل زخم می ‌تواند به بهبودی هرچه سریع‌تر جراحت کمک کند، اما زیاده‌روی در شستشوی و استفاده مکرر از شوینده‌های معطر و شیمیایی بسیار خطرناک است و باعث تحریک زخم می شود.

پزشکان معمولاً شستشوی روزمره محل زخم شقاق را با آب ولرم توصیه می ‌کنند و استفاده از هرگونه صابون و مواد بهداشتی را نا مناسب می ‌دانند . بعد از شستشوی زخم با آب ولرم ،می توانید آن را با دستمال کاغذهای نرم و ابریشمی خشک کنید.

چه زمان می‌توان به فعالیت‌های روزمره برگشت؟

زمان بازگشت بیمار به فعالیت‌های روزمره خود به نوع جراحی و شدت آن بستگی دارد. معمولاً بیمارانی که از طریق لیزر جراحی شده‌اند زودتر از بیمارانی که با روش اسفنکتروتومی جراحی شده‌اند، آماده بازگشت به فعالیت‌های روزمره هستند. بعد از عمل شقاق، از انجام فعالیت های سنگین مانند بلند کردن اجسام و راه رفتن طولانی مدت و فعالیت های ورزشی خودداری کنید.

آیا بیماری شقاق عود می‌کند؟

بیماری شقاق ممکن است به راحتی تکرار شود، به خصوص اگر توصیه‌های مراقبتی در دوره نقاهت پس از عمل شقاق را جدی نگیرید. بیشتر ناراحتی‌ها و دردهایی که بیماران در این نوع اختلال متحمل می‌شوند مربوط به حرکات روده‌ای است، به همین دلیل باید از یبوست جلوگیری کرد و روزانه مقدار زیادی آب، میوه و سبزیجات استفاده کرد.

برنج قهوه‌ای، سیب‌زمینی آب پز، انواع میوه و سبزیجات از جمله مواد غذایی حاوی فیبر هستند که با استفاده از آنها می توان از یبوست جلوگیری کرد و به دنبال آن بیماری شقاق را کنترل کرد.

آیا ترشحات مقعد پس از عمل شقاق طبیعی است؟

چنانچه عمل شقاق با تیغ انجام شده باشد، ممکن است بیمار تا گذشت حداقل دو ماه شاهد ترشحات بی رنگ باشد و این امر کاملاً طبیعی است. اما چنانچه در اولین روزهای دوران نقاهت، ترشحات بد بو و چرکی بودند، باید در اولین فرصت به پزشک معالج خود مراجعه کند. چرا که این ترشحات از نظر پزشکی غیر طبیعی و خطرناک محسوب می‌شوند.

بیمارانی که با لیزر جراحی کرده اند، ترشحات بسیار ناچیزی را در محل زخم خود مشاهده کرده که آن هم با گذشت حداقل یک هفته برطرف خواهد شد.

درمان تنگی دریچه مقعد، عامل ایجاد شقاق مقعد

رژیم غذاهای فیبردار

مصرف فیبر، با سلامت دستگاه گوارش و عملکردهای بدنی دخیل است. این ماده در میوها، سبزیجات، غلات سبوس دار و حبوبات یافت می‌شود و به دلیل توانایی پیشگیری از یبوست بسیار توصیه می ‌شود.

نوشیدن آب کافی

روده بزرگ به حفظ تعادل آب در بدن کمک می ‌کند. در صورت کمبود آب، دفع مدفوع در بدن سخت می شود. بنابراین با خوردن روزانه 8 لیوان آب به خوبی هیدراته باشید. مصرف مایعات منجر به رفع یبوست و نرم شدن مدفوع می‌شود.

 ورزش و تحرک 

نداشتن حرکت کافی و عدم تحرک، از عوامل اصلی بروز شقاق است زیرا که فشار زیادی به مقعد وارد می کند. این رو با ترک نشستن های طولانی مدت و انجام ورزش‌هایی نظیر پیاده‌روی، شنا می توانید از بروز چنین بیماری جلوگیری کنید.

 محافظت از زخم

در دوره نقاهت پس از عمل شقاق٬ محافظت از زخم به تسهیل درمان  کمک می‌کنید. مراقبت‌هایی مانند شستشوی با آب ولرم و صابون و همچنین کمک گرفتن از بالش‌های نرم هنگام نشستن می‌تواند بیماری را کنترل و درمان کند.

حمام ستیز

به نشستن در لگن آب گرم 2 مرتبه در روز، به مدت 15 تا 20 دقیقه گفته می‌شود. این عمل با افزایش گردش خودن در ناحیه زخم مانع از ایجاد عفونت، درد و تشدید بیماری می‌شود.

کاهش درد

به منظور کاهش درد‌های بعد از عمل شقاق، می توانید از انواع قرص‌های مسکن استفاده کنید و علاوه بر آن می توانید از کمپرس یخ و قرار دادن آن در ناحیه زخم درد را تا حد قابل توجهی کاهش دهید.